چرا گردشگری سلامت هنوز برای اقتصاد ما مهم است؟
درمان و گردشگری کشور را می‌توان با این صنعت روبه رشد به استانداردهای جهانی رساند، اما…
گردشگری سلامت و مفهوم آن برای قرن‌های متوالی شامل سفر مردم کشورهای فقیرتر به کشورهای توسعه‌یافته‌تر در جستجوی درمان‌های نایاب کشور مبدا بوده است. اما امروزه و پس از انقلاب صنعتی و ظهور عصر اطلاعات، این تعریف دیگر برایمطلقیت ندارد چرا که مالکیت تجهیزات و امکانات پیشرفته پزشکی دیگر در انحصار کشورهای پیشرفته نیست. در نتیجه، تاثیرات اقتصادی گردشگری سلامت حالا در سراسر دنیا حس می‌شوند.
این امر منجر به پدیده‌ای شده است که در طی آن امروزه شهروندان کشورهای پیشرفته‌تر برای صرفه‌جویی در هزینه‌های درمان به کشورهای فقیرتر سفر می‌کنند. این تغییر در بافت روند کار گردشگری سلامت باعث تغییرات اساسی در اقتصاد کشورهای مقصد شده است. در این مطلب قصد داریم تا به این تغییرات و آینده‌ای که به تصویر می‌کشند بپردازیم. اما قبل از هرچیز، سه اصل مهم هستند که قبل از پرداختن به این تغییرات باید در ذهن داشته باشیم:
- بیمارهای مسافر لزوما متعلق به طبقه مرفه و بالای کشورهای خودشان نیستند. با این حال معمولا در وضعیت بهتری نسبت به عموم جمعیت مبدا زندگی می‌کنند.
- بیشتر کشورهای درحال توسعه به گردشگری سلامت به چشم یک فرصت ویژه برای افزایش درآمد سرانه خود نگاه می‌کنند و در نتیجه به شدت از آن حمایت می‌کنند.
- مراکز درمانی در این کشورهای در حال توسعه برای حفظ جریان مشتریان خارجی به طور مستمر نیاز به حفظ استانداردهای سطح بالا دارند.
درآمد حاصل از گردشگری سلامت
گردشگران سلامت ورودی و فعالیت‌های که آن‌ها در کشور میزبان انجام می‌دهند، مانند اقامت در هتل و گردش در کنار درمان برای این کشورها درآمد عظیمی را ایجاد می‌کنند. برای درک بهتر میزان رشدی که این درآمدها در کشورهای میزبان داشته‌اند در نظر بگیرید که در سال ۲۰۰۷ از کشور آمریکا ۷۵۰ هزار گردشگری سلامت به کشورهای دیگر رفتند. رقمی که در سال ۲۰۱۵ بالغ بر ۱۵ میلیون بود که برابر با رشدی ۲۵۰۰ درصدی است. هند بزرگترین سهم را از این گردشگران سلامت دارد و پیشبینی می‌شود که تا پایان سال ۲۰۲۰، درآمد این کشور از گردشگری سلامت به ۹ میلیارد دلار برسد.
هرچند در کشورهای پیشرو گردشگری سلامت، این صنعت به عنوان انگیزه‌ای برای ماندن پزشکان در این کشورها به شمار می‌رود، بسیاری از پزشکان کشورهای توسعه‌یافته برای کار به کشورهای در حال توسعه مهاجرت می‌کنند. این کشورها معمولا از سطح برابری از کیفیت زیرساختی و امکاناتی برخوردارند و کف حقوق برابری را نیز فراهم می‌کنند. تفاوت در تعداد کل بیماران است که با تعرفه‌های کمتر ولی با تعداد بسیار بیشتر راهی مراکز درمانی این مقاصد گردشگری سلامت می‌شوند. امروزه دیدن پزشکان آمریکایی و اروپایی در مراکز درمانی کشورهایی مانند سنگاپور، تایلند و اوکراین دیگر غیرعادی نیست.
طبیعتا، گردشگران سلامت بالاترین کیفیت، بهترین تجهیزات و رعایت استانداردهای بین‌المللی را برای خدمات درمانی دریافتی طالب هستند. کشوری که به دنبال جذب مستمر این بیماران بین‌المللی است، چاره‌ای به غیر از پیاده‌سازی گسترده این استانداردها در تمامی مراکز درمانی خود ندارد. با افزایش گردشگران سلامت ورودی به یک کشور، مراکز درمانی بیشتر و بیشتری دست به به‌روزرسانی و توصعه زیرساخت‌ها و امکانات خود می‌زنند که در نهایت در طی یک یا دو دهه در بسیاری از کشورها منجر به بازسازی کامل نظام پزشکی شده است، امری که در نهایت، شهروندان این کشورها را نیز به عنوان ذی‌نفع می‌بیند.
ظهور صنعت میزبانی از گردشگران سلامت
اقبال و پیشرفت جهانی گردشگری سلامت باعث شده تا این صنعت نیز مانند بسیاری دیگر از صنایع عظیم، صنعت‌های زیرمجموعه خود را داشته باشد. معروف ترین این صنایع زیرمجموعه، امروزه با عنوان «میزبانی از گردشگران سلامت» شناخته می‌شود. در کشورهای مقصد بسیاری دست به احداث مراکز اقامت لوکسی زده‌اند که انحصارا به گردشگران سلامت خدمت‌رسانی می‌کنند و نیازهای بالینی و نقاحتی آن‌ها را نیز در کمار اقامت در نظر دارند. در موارد دیگر این مراکز با بیمارستان‌ها درآمیخته‌اند و مانند یک «هتل-بیمارستان» عمل می‌کنند. در کشور تایلند برای مثال، بیمارستان بین‌المللی بورمونگراد اولین مرکز درمانی بود که با موفقیت دست به ادغام مفهوم یک هتل لوکس و یک بیمارستان زد. در سال ۲۰۱۵، ۱۵ درصد کل درآمد گردشگری سالانه تایلند از چنین مراکزی به دست آمده بود. این مراکز در کشور میزبان اشتغال‌زایی نیز انجام می‌دهند که بیش از پیش باعث تقویت اقتصاد در این کشورهاست.
گردشگری و گردشگری سلامت: دست در دست
گردشگری سلامت قبل از هر چیز نوعی گردشگری است. بیشتر گردشگران سلامت درکنار جنبه درمانی، برای گردشگری و دیدن جاذبه‌های گردشگری کشور مقصد در طول دوران نقاحت نیز برنامه‌ریزی می‌کنند. این رابطه مکمل‌گونه بین گردشگری و گردشگری سلامت باعت ایجاد رابطه بین آژانس‌ها وشرکت‌های فعال این دو حوزه جهت همکاری می‌شود و شغل های ترکیبی بیشتری ایجاد می‌کند. بنا بر گزارشی از سازمان بهداشت جهانی در اسل ۲۰۰۸، به غیر سود خود گردشگری سلامت، این صنعت در سطح جهان بیش از ۲ میلیارد دلار نیز از طریق گردشگری عادی تولید کرد.
ابزار پزشکی و بخش دارو
با افزایش تعداد گردشگران سلامت ورودی به یک کشور، صنایعی که رابطه نزدیکی با درمان دارند نیز سود می‌برند. اصلی‌ترین صنایع ذی‌نفع، بخش‌های تولید ابزار پزشکی و ساخت دارو هستند. جراحی‌ها مورد تقاضاترین گروه درمان‌های مورد تقاضای گردشگران سلامت در دنیا هستند و در نتیجه تعداد بیشتر متقاضیان جراحی به منزله تعداد بیشتر تولید و فروش تجهیزات این نوع درمان است. در پزشکی مدرن، درمان‌های نادری هستند که نیازی به دارو نداشته باشند. مسکن‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها پای ثابت اکثریت غالب درمان‌ها هستند و در نتیجه افزایش تقاضای درمانی از هرنوع، خصوصا گردشگری سلامت، باعث افزایش سود و تولید این بخش نیز هست.
افزایش تبادل بین‌مرزی حاصل از گردشگری زمینه‌ساز بهبود روابط دیپلماتیک بین کشورهای مختلف و توافق‌های همکاری مانند قراردادهای لغو ویزا بین آن‌ها است. در این بین، تبادل فرهنگی بین مردم این کشورها نیز منجر به ایجاد فرصت‌های تجاری و همکاری در سطوح مختلف بین شرکت‌های فعال در این حوزه و حتی در سطوح دولتی است. فرصت‌هایی که منجر به افزایش مشاغل و درآمد سرانه کشورهای دخیل است.
گردشگری سلامت راه را برای روابط دوستانه بین کشورها و رشد جهانی فراهم ساخته. غیرقابل انکار است که گردشگری سلامت در قرن ۲۱ نیروی چندجانبه ای برای رشد اقتصادی، اجتماعی، دولتی و فرهنگی ملت‌ها است.