شهرهای مرزی؛ قطب‌های بالقوه گردشگری سلامت
یکی از عمده پتانسیل های صنعت گردشگری سلامت در ایران، استقرار امکانات و تجهیزات مورد نیاز درمانی در مناطق مرزی کشور است. با توجه به اهمیت بعد مسافت برای گردشگران سلامت، وجود چنین امکاناتی در شهرهای مرزی می تواند گردشگری سلامت در شهرهای مرزی را متحول کند و این صنعت را در ایران به پیش براند.
شهرهای همجوار با کشورهای عراق، ترکیه، افغانستان، پاکستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکمنستان و کشورهای حوزه خلیج فارس می توانند به عنوان قطب های گردشگری سلامت در ایران معرفی شوند.
تجهیز امکانات درمانی در شهرهای مرزی برای جذب گردشگر سلامت، موجب می شود که ساکنان همان مناطق نیز از آن امکانات درمانی بهره ببرند. بسیاری از شهرهای مرزی ایران، زبان و فرهنگ نسبتا مشترکی با شهرهای مرزی کشورهای همسایه دارند و به همین دلیل، خیلی از گردشگران سلامت ترجیح می دهند که به این مناطق مرزی مسافرت کنند و درمانشان را پی بگیرند.
به طور مثال، دکتر شهرام حسین‌نژادی، مدیر شبکه بهداشت و درمان آستارا، راه اندازی توریسم سلامت را از الزامات ارائه خدمات پزشکی در این شهر مرزی و بندری می داند و می گوید: همه ساله بیش از ۸۰۰ هزار نفر اتباع کشورهای خارجی در مرز زمینی آستارا تردد می‌کنند، به همین دلیل راه‌اندازی توریسم سلامت از اولویت‌های ارائه خدمات پزشکی در این شهر مرزی و بندری است. در شرایطی که آستارا دارای سه مرز زمینی، ریلی و دریایی است، باید شرایط را طوری مهیا کنیم که اگر اتباع خارجی که با عناوین گردشگر، زائر، بازرگان و سایر موارد وارد شهرستان می‌شوند، بتوانند در صورت نیاز از خدمات پزشکی بهره‌مند شوند.
همچنین او از درمان و جراحی اتباع سایر کشورها از قبیل جمهوری آذربایجان و عراق در بیمارستان شهید بهشتی آستارا و سایر مراکز درمانی این شهرستان سخن گفت و ادامه داد: با راه‌اندازی توریسم سلامت و تجهیز اتاق‌های عمل بیمارستان شهید بهشتی به تجهیزات پیشرفته، شهرستان آماده پذیرش بیمارانی شده است که برای مداوا از مرز آستارا وارد کشور می‌شوند.
از سوی دیگر، نادر فلاحی، سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل هم تاکید دارد که با توجه به قرار گیری شهرستان بیله سوار در مرز شمالغرب کشور، این شهرستان ظرفیت قابل توجهی در حوزه گردشگری سلامت دارد. به گفته او، انتظار می رود با همکاری مسئولان شهرستان نسبت به معرفی هر چه بیشتر توانمندی های این شهرستان در حوزه توریسم سلامت اقدام شود.
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل همچنین به ضرورت فعال سازی تورهای آشناسازی گردشگری برای اتباع آذری در شهرستان بیله سوار تاکید کرد و افزود: باید تورهایی جهت آشناسازی اتباع خارجی با جاذبه های گردشگری بیله سوار برگزار شود. تورهای آشناسازی می تواند حتی در سطح استان برنامه ریزی شود و فرصتی جهت معرفی و تبلیغ جاذبه ها برای اتباع آذری فراهم سازد.
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل همچنین شهرستان بیله سوار را مستعد رونق گردشگری کشاورزی دانست و تاکید کرد: از ایده های جدید به منظور رونق گردشگری این شهرستان حمایت می شود.
فلاحی شهرستان بیله سوار را دروازه ورود مسافران خارجی به اردبیل دانست و تاکید کرد: این شهرستان مستعد سرمایه گذاری جهت رونق تاسیسات گردشگری از جمله احداث اکوکمپ و دهکده های گردشگری است. طرح های سرمایه گذاری در این شهرستان از جمله احداث دهکده های گردشگری، مراکز اقامتی و تاسیسات تفریحی مورد حمایت ویژه است و تسهیلات ارزان در اختیار متقاضی قرار می گیرد.
رشد رفاه و اشتغال؛ پیامد توسعه گردشگری سلامت
دکتر حسن راشکی، رئیس سابق اداره گردشگری سلامت وزارت بهداشت به وضعیت شهرهای مرزی ایران اشاره می کند و می گوید: شهرهای مرزی ما از قابلیت ها و توانمندی های لازم برای جذب و پذیرش گردشگران سلامت برخوردارند. به طوری که همجواری مشهد با کشورهای افغانستان، پاکستان و…، تبریز و ارومیه با آذربایجان و زاهدان نیز بیمارستان تخصصی چشم پزشکی دارد که می تواند در جذب بیماران کشورهای همجوار، موفق باشد. از سوی دیگر، شهر اهواز نیز می تواند بیماران عراقی را جذب کند.
محمدعلی خلیلی نیز که معاونت گردشگری اداره میراث فرهنگی استان خوزستان را در کارنامه کاری خود دارد، با اشاره به وجود دو مرز اصلی مشترک با عراق، یعنی شلمچه در خرمشهر و چزابه در بستان می‌افزاید: روزانه به طور میانگین حدود ۳۰۰۰ نفر از این مرزها وارد خوزستان و کشور می‌شوند که بخشی از آنها به منظور درمان وارد کشورمان می‌شوند.
وی زیرساخت‌های مورد نیاز برای توسعه گردشگری سلامت در استان خوزستان را شامل بیمارستان‌ها، مراکز درمانی مناسب و پیشرفته، طبیبان و متخصصان حاذق و دفاتر خدماتی مسافرتی مرتبط می داند که امر ورود و خروج و اقامت مسافران و بیماران را به طور رسمی به عهده بگیرند. وی یادآور می‌شود: در زمینه مراکز درمانی مشکلی در استان وجود ندارد، زیرا بیمارستان‌های خوبی در بخش دولتی و خصوصی همچون بیمارستان‌های نفت در آبادان و اهواز و بیمارستان‌های دولتی همچون امام خمینی در اهواز خدمات خوبی به بیماران خارجی ارائه می‌دهند، به طوری که اخیرا مورد قدردانی فرماندار بصره نیز قرار گرفته‌اند.
باید در نظر داشت که با توجه به نوسانات بازار ارز، درمان در شهرهای مرزی ایران برای گردشگران سلامت، بسیار ارزان تمام می شود که همین موضوع می تواند انگیزه گردشگران را برای سفر به ایران دوچندان کند.
اما دکتر محمد همت یار، فعال حوزه گردشگری از زاویه دیگری هم به این موضوع نگاه می کند و می گوید: اینکه فکر کنیم فقط به دلیل هزینه های پایین درمان، گردشگران سلامت به شهرهای مرزی ما سرازیر می شوند، تصور اشتباهی است، بلکه برای یک گردشگر سلامت، علاوه بر هزینه های درمانی، کیفیت درمان هم مهم است.
همت یار تاکید دارد: باید تجهیزات و زیرساخت های درمانی در شهرهای مرزی کشور توسعه پیدا کند تا به نقطه قابل قبولی در حوزه کیفیت درمانی برسیم که این اتفاق هم صرفا با برنامه ریزی علمی، استفاده از کارشناسان مجرب در این حوزه و صرف هزینه های قابل توجه به دست می آید.
در صورت توسعه صنعت گردشگری سلامت در شهرهای مرزی، اقتصاد این مناطق نیز متحول خواهد شد و در آن شرایط باید شاهد رشد اشتغال و رفاه در این مناطق باشیم. حتی در صورت توسعه گردشگری سلامت در شهرهای مرزی، فرآیند توسعه این شهرها به قدری شتاب خواهد گرفت که دیگر این شهرها نیاز جدی به تخصیص بودجه از سوی وزارتخانه های مختلف نخواهند داشت و این شهرها در حوزه های مالی به استقلال نسبی خواهند رسید.
امین جلالوند
نظرات بسته شده است.