نقش پزشک عمومی در صنعت گردشگری سلامت را نادیده گرفته‌اند
گفتگو با دکتر حمید طهماسبی پور، دبیر کمیته تشکیلات انجمن پزشکان عمومی ایران درباره جایگاه پزشک عمومی در صنعت گردشگری سلامت ایران
پزشکان عمومی می‌توانند نقش بسیار تعیین کننده‌ای در توسعه گردشگری سلامت داشته باشند، اما با این وجود شاهد هستیم که در کشور ما جایگاه پزشکان عمومی در گردشگری سلامت چندان جدی گرفته نشده است.
هم‌اکنون حدود ۸۰ هزار پزشک عمومی در کشورمان داریم که بر اساس آمارهای انجمن پزشکان عمومی، حدود ۴۰ هزار نفر از آنها در حرفه طبابت فعالیت ندارند.
دکتر حمید طهماسبی پور، دبیر کمیته تشکیلات انجمن پزشکان عمومی ایران در گفتگو با مدتورپرس از این وضعیت گلایه دارد و معتقد است که به دلیل تعریف نشدن جایگاه پزشکان عمومی در ایران، از ظرفیت این پزشکان در صنعت گردشگری سلامت هم استفاده نشده است. مشروح این گفتگو را از نظر می‌گذرانید.
به نظر شما الان پزشکان عمومی ما چه جایگاهی در صنعت گردشگری سلامت دارند؟ آیا نظام سلامت توانسته است از ظرفیت این پزشکان برای توسعه توریسم درمانی بهره ببرد؟
متاسفانه واقعیت این است که هم اکنون پزشکان عمومی، نقشی در صنعت گردشگری سلامت ایران ندارند و در این حوزه، متخصصان و پزشکان فوق تخصص، حرف اول و آخر را می‌زنند، اما در کشور ترکیه و برخی کشورهای توسعه یافته جهان شاهد هستیم که پزشک عمومی نقش مهمی در نظام سلامت دارد. در این کشورها سیستم پزشک خانواده کاملا تثبیت شده است و بسیاری از خدمات پزشکی از طریق پزشک خانواده ارائه می‌شود.
به همین دلیل است که در این کشورها پزشکان عمومی نیز نقش مهمی در توسعه گردشگری سلامت دارند، اما در کشور ما به دلیل نهادینه نشدن پزشک خانواده، پزشک عمومی نیز نقش چندانی در صنعت گردشگری سلامت ندارد.
در کشور ما پزشکان متخصص در بخش خصوصی و در بیمارستان‌ها نقش اصلی را در ارائه خدمات به توریست‌های سلامت بر عهده دارند. برخی از مراکز خصوصی نیز با تبلیغات گسترده تلاش می‌کنند که با کمک ظرفیت پزشکان متخصص، انجام عمل‌های جراحی مثل زیبایی را به منظور جذب توریست‌های سلامت تبلیغ کنند. در چنین ساختاری، جایگاهی برای پزشکان عمومی تعریف نشده است.
هم اکنون عمده درخواست‌های گردشگران سلامت که به ایران وارد می‌شوند، انجام خدمات دندانپزشکی، انجام عمل‌های جراحی پیشرفته و دریافت خدمات زیبایی است که در اغلب این حوزه‌ها از خدمات پزشک متخصص استفاده می‌شود.
اخبار اکوسیستم گردشگری سلامت را در تلگرام مدتورپرس دنبال کنید
چطور می‌شود این شرایط را تغییر داد؟ طوری که پزشکان عمومی در ایران از جایگاه قابل قبولی در نظام سلامت برخوردار باشند و نقش خود را در مسیر توسعه صنعت توریسم درمانی به خوبی ایفا کنند؟
به دلیل تاثیر تبلیغات و ساختار پرمشکل نظام سلامت در ایران، مردم خودمان هم در صورت بروز بیماری، بلافاصله به سمت مراجعه به متخصصان گرایش دارند.
پزشکان عمومی تعداد بسیار کمی از بیماران داخلی را تحت پوشش قرار داده‌اند، طوری که بیمار با دفترچه بیمه درمانی که در اختیار دارد، به‌راحتی به هر متخصصی که دوست دارد مراجعه می‌کند که در بسیاری از کشورهای مطرح دنیا چنین رویه‌ای وجود ندارد. بخصوص پس از طرح تحول سلامت و با فعالیت کلینیک‌های ویژه در بیمارستان ها شاهد هستیم که بیمار با ویزیت سه هزار تومانی به پزشک متخصص دسترسی دارد. معلوم است که در این وضعیت، پزشک عمومی حذف می‌شود.
از آنجا که در کشور ما هیچ جایگاهی برای پزشکان عمومی در نظام سلامت در نظر نگرفته‌اند، نقش پزشکان عمومی در گردشگری سلامت نیز محلی از اعراب ندارد. بنابراین تا وقتی نظام ارجاع و برنامه پزشک خانواده در کشور شکل نگیرد، نقش پزشکان عمومی نیز در همه عرصه‌های نظام سلامت کمرنگ خواهد بود و جایگاه پزشکان عمومی در گردشگری سلامت به شکل تعریف نشده باقی می‌ماند.
فکر می‌کنید به طور کلی کشور ما با چه مشکلات و موانعی برای توسعه گردشگری سلامت مواجه است؟ آیا برای حل این مشکلات، استفاده از ظرفیت پزشکان عمومی می‌تواند بخشی از راه حل باشد؟
باید در نظر داشت که کشور ما برای جذب گردشگران سلامت با موانع قانونی و کمبود امکانات و زیرساخت‌ها مواجه است که برای حل این مشکلات به سازمان متشکلی نیاز داریم که بتواند با تبلیغات تخصصی به جذب گردشگر سلامت از کشورهای همجوار اقدام کند. البته این مسیر راحتی نیست.
حال در این شرایط شما در نظر بگیرید وقتی نظام سلامت ایران به شکلی است که حتی بیمار داخلی را هم به پزشک عمومی سوق نمی‌دهد، دیگر نباید انتظار داشت که سیستم درمان ایران بتواند بیمار خارجی را برای درمان به پزشک عمومی ارجاع بدهد و جایگاه پزشکان عمومی در گردشگری سلامت تعریف شده باشد.
با توجه به اینکه شهروندان برخی کشورهای همسایه مثل افغانستان، حتی از دسترسی به خدمات سطح اول درمانی هم محروم هستند، آیا نمی‌توان برای جذب این بیماران از خدمات پزشکان عمومی در کشور بهره برد و از این مسیر درآمدزایی داشت؟
واقعیت این است که به دلیل تعریف نشدن جایگاه پزشک عمومی در نظام سلامت ایران، اگر هم بیماری از کشورهای همسایه برای دریافت خدمات پایه به ایران مراجعه کند، خدمات درمانی را در همان شهرهای مرزی دریافت می‌کند و این موضوع نیز تاثیری بر افزایش بکارگیری پزشکان عمومی نخواهد داشت.
بنابراین تا وقتی پزشک عمومی در جایگاه واقعی‌اش قرار نگیرد، نمی‌تواند تاثیر جدی در توسعه صنعت گردشگری سلامت داشته باشد.
گفت‌وگو: امین جلالوند