هزینه ویزیت یک گردشگر سلامت در ایران ۳ دلار است!
گفت‌وگو با دکتر محمدجعفر آل‌صفر مسئول فنی بیمارستان مهر
بیمارستان مهر از قدیمی‌ترین بیمارستان‌های خصوصی کشور است که در سال ۱۳۲۵ در خیابان امیریه تهران تاسیس شده و سال‌ها بعد به خیابان زرتشت منتقل شده است. این بیمارستان در سال ۹۵ مجوز IPD خود را از وزارت بهداشت دریافت کرده است. با دکتر محمدجعفر آل‌صفر مسئول فنی بیمارستان مهر و جراح و متخصص زنان و زایمان درخصوص فعالیت این بیمارستان و گردشگری سلامت نیز به گفت‌وگو نشستیم.
آقای دکتر برای شروع لطفا بیوگرافی از بیمارستان مهر بگویید.
بیمارستان مهر از خوشنام‌ترین و قدیمی‌ترین بیمارستان‌های خصوصی کشور است که عمری بالغ بر ۷۳ سال دارد. این بیمارستان ۲۷۰ تخت‌خواب دارد و در رشته‌های مختلف پزشکی با ابزار و تجهیزات مختلف و پیشرفته به بیماران خدمات درمانی نیز ارائه می‌شود.
همانطور که این کشور قدمت و تاریخ چندین هزارساله دارد همانطور هم در علم و فرهنگ در منطقه سرآمد است. در این کشور افرادی مانند زکریای رازی و ابوعلی سینا در این کشور داشتیم که نخبه‌ها و سرآمدهای علم طب و پزشکی جهان نیز به‌شمار می‌رفتند. اکنون هم پزشکان ایرانی جز پزشکان سرآمد در دنیا هستند و راه‌های طولانی را برای کسب این علم طی کرده‌اند که ماحصل آن را در بیمارستان مهر می‌بینیم. به همین دلیل همانطور که یک توریست برای دیدن مراکز تاریخی و آثار باستانی به این کشور سفر می‌کند همانطور هم اگر دچار مشکل جسمی و بیماری نیز شد به اتکا پیشینه ارزشمند پزشکی کشور که با وجود ابوعلی سیناها نقش بسته است، می‌تواند به ایران سفر کند و خود را درمان کند. بنابراین از اینجا توریست درمانی در کشور پایه می‌گیرد که هم فال است و هم تماشا هم سیاحت است و زیارت و مداوا.
از طریق کنسولگری‌ها و سفارت‌خانه‌های ایران در کشورهای اطراف باید بروشوروهای فعالیت بیمارستان‌های کشور، تخصص‌های مختلف و بخش‌های ویژه نیز به مردم اعلام شود تا آن‌ها با چشم باز و دید روشن مقصد درمانی خود را در ایران انتخاب کنند.
شهرهایی مانند مشهد و شیراز سال‌ها است که در حوزه توریسم درمانی فعال هستند و اخیرا تهران هم نیز به این حوزه ورود پیدا کرده و به صنعت توریسم درمانی کشور نیز پیوسته است. در حال حاضر هم جراحی‌های بزرگی در کشور به کمک همکاران ما در این بیمارستان نیز انجام می‌شود. بیمارستان مهر به‌علت آنکه ظرفیت پذیرش بیماران خارجی را داشت، بخش IPD خود را راه‌اندازی کرد و سرویس‌های بسیار خوبی را به بیماران ارائه می‌دهد.
از سوی دیگر شرکت در کنفرانس‌ها و رویدادهای متعدد بین‌المللی توریسم درمانی سطح معلومات این بیمارستان را درباره پذیرایی از توریست‌های درمانی نیز بالا برده است.
با توجه به اینکه شما سال‌ها مطالعاتی را در حوزه توریسم درمانی داشتید؛ به‌نظر شما جای چه چیزی در این صنعت در کشور خالی است؟
باید بگویم گردشگران سلامت تنها نیستند خصوصا اگر بیماری سختی را داشته باشند با همراهانشان برای درمان سفر می‌کنند. همچنین زمانیکه سیاحت، زیارت و درمان با همدیگر اتفاق می‌افتد، حجم عظیمی از همراهان بیمار با آن‌ها به کشور سفر می‌کنند تا هم از جاذبه‌های گردشگری و زیارتی کشور استفاده کنند و هم اینکه همراه بیمارشان باشند. به‌همین دلیل باید برای همراهان هم نیز رفاه کاملی را درنظر گرفت تا آن‌ها هم از این سفر راضی باشند. هر بیمارستانی که سرویس IPD دارد باید سرویس‌هایی که بیمار مهمان نیاز دارد مانند خدمات ترنسفر، خدمات گردشگری و… به او ارائه دهد.
پس از بازگشت بیمار باید سرویس پست آپ نیز جاری باشد. بیمارستان باید پس از ترخیص بیمار خارجی و بازگشت وی به کشورش احوال او را مداوم جویا شود و اگر مشکلی بود او را راهنمایی کند.
بیمارستان‌ها باید از قبل از پذیرش حضوری بیماران با آن‌ها در ارتباط بوده و درصورت لزوم در فرودگاه این بیماران توسط آمبولانس‌های ویژه بیمارستان‌ها به مرکز درمانی موردنظر منتقل شوند. در بیمارستان‌ها باید مکانی برای همراهان هم درنظر گرفته شود ضمن اینکه به بیمار سرویس‌دهی می‌شود، همراهان بیمار هم سرویس خوبی را دریافت کنند و همواره همراه بیمار خود باشد. همچنین می‌توان با یک برنامه‌ریزی درست همراهان بیمار را هم ویزیت کرد و اگر مشکلی هم در آن‌ها وجود داشت، مورد درمان قرار بگیرند.
اخیرا مشکلی در بیمارستان‌ها بروز پیدا کرده است و آن هم دخالت افراد غیر پزشک در امور پزشکی است. این افراد تنها به‌خاطر دانستن زبان خارجی به این اکوسیستم ورود پیدا کرده‌اند و درباره نحوه درمان، مدت بستری، انتخاب پزشک، هزینه‌های درمانی و… اظهار نظر می‌کنند که اصلا جایز نیست و این معضل باید درست شود.
از طریق کنسولگری‌ها و سفارت‌خانه‌های ایران در کشورهای اطراف باید بروشوروهای فعالیت بیمارستان‌های کشور، تخصص‌های مختلف و بخش‌های ویژه نیز به مردم اعلام شود تا آن‌ها با چشم باز و دید روشن مقصد درمانی خود را در ایران انتخاب کنند.
قسمتی از گردشگری سلامت به فعالیت و حمایت دولت‌ها بازمی‌گردد. به‌نظر شما نقش حاکمیتی در توسعه گردشگری سلامت ایران چقدر است؟
وظیفه دولت این است که امکانات کامل، تجهیزات پزشکی، داروهای مورد نیاز، امکانات رفاهی و… در اختیار این صنعت قرار دهد و با بازدیدهای مختلف از بخش‌های IPD بیمارستان‌ها امکانات، تجهیزات و پیشرفت‌ها را رصد کند. خدمات پزشکی و درمان‌ها اعتبار کشور است و باید به آن توجه ویژه شود.
هر وسیله‌ای که برای توسعه این صنعت در بیمارستان‌ها نیاز است دولت باید با قیمت مناسب برای بیمارستان‌ها تهیه کند نه اینکه بیمار به بیمارستان مراجعه کند و با کمبودهایی در این حوزه در یک بیمارستان مواجه شود. ضمن اینکه نظارت بر مدیکال توریسم بسیار مهم است و باید به‌صورت صحیح انجام شود.
تعرفه‌های درمانی که اکنون برای توریست‌های درمانی درنظر گرفته شده است کم است. هزینه‌های درمان برای آن‌ها زیاد نیست. ویزیت برای یک گردشگر سلامت در ایران ۳ دلار است. این عدد بسیار کم است. کجای دنیا با ۳ دلار ویزیت انجام می‌شود. شخصی ۱۰ سال پیش برای انجام یک جراحی به ایران آمد. در آن زمان دلار هزار تومان بود و بیمار ۱۰هزار دلار خرج کرد. آن فرد امسال دوباره به ایران آمد و تنها با هزار دلار تمام کارهای درمانی و خود را انجام داده است.
امکانات سرویس‌دهی برای درمان در بخش دولتی مناسب گردشگری سلامت نیست؛ زیرا قیمت‌ها در این بخش بسیار پایین است و این قیمت‌ها تنها برای بیماران نیازمند خودمان است و باید باتوجه به تفاوت ارز در بخش‌های خصوصی که امکانات دارد بستری شوند و سرویس بسیار خوبی نیز دریافت کنند.
با توجه به اینکه دست بخش دولتی و وزارت بهداشت و درمان برای تهیه تجهیزات و واردات باز است و اگر بخش دولتی در بیمارستان‌های وابسته به خود قسمت‌های مخصوصی را مشابه بخش خصوصی برای بیماران خارجی با سرویس‌دهی کامل درنظر بگیرد و تعرفه‌های درمانی متفاوتی را برای این بیماران تعریف کند، می‌تواند در گردشگری سلامت موفق عمل کند. البته بخش دولتی باید برای پزشکی که در بخش IPD فعالیت می‌کند تفاوت قائل شود.
باتوجه به شرایط اقتصادی کنونی تامین مالی بیمارستان‌ها با مشکلاتی روبه‌رو است. رویکرد بیمارستان مهر در مقابل این موضوع چیست؟
مانند هر بیمارستان دیگری با توجه به اختلاف تعرفه توریست و بیماران ایرانی، بیمارستان مهر هم بر روی گردشگری سلامت حساب باز کرده است. این بیمارستان طبق قوانین بخش IPD را تاسیس کرده است و با سرویس بسیار عالی در به گردشگران سلامت خدمات ارائه می‌دهیم.
ناگفته نماند تعرفه‌های درمانی که اکنون برای توریست‌های درمانی درنظر گرفته شده است کم است. هزینه‌های درمان برای آن‌ها زیاد نیست. ویزیت برای یک گردشگر سلامت در ایران ۳ دلار است. این عدد بسیار کم است. کجای دنیا با ۳ دلار ویزیت انجام می‌شود. شخصی ۱۰ سال پیش برای انجام یک جراحی به ایران آمد. در آن زمان دلار هزار تومان بود و بیمار ۱۰هزار دلار خرج کرد. آن فرد امسال دوباره به ایران آمد و تنها با هزار دلار تمام کارهای درمانی و خود را انجام داده است. ما برای تعرفه‌گذاری درمانی برای توریست درمانی باید این تفاوت‌ها را درنظر بگیریم که به طبع برای رشد و جایگزینی منابع مالی بیمارستان‌ها بسیار حیاتی است.
اخبار اکوسیستم گردشگری سلامت را در تلگرام مدتورپرس دنبال کنید
به‌طور کلی ارائه سرویس خوب حق گردشگران سلامت است و داشتن تعرفه خوب هم حق بیمارستان‌ها و پزشکان نیز است.
نقش دولت را نمی‌توان نادیده گرفت. تشکیلات دولتی باید از گردشگری سلامت حمایت کنند با توجه به اینکه بیمه‌ها پرداختی‌های به‌موقعی ندارند و تامین منابع مالی بیمارستان‌ها به سختی انجام می‌شود.
به‌نظر شما بزرگترین فرصت برای توسعه گردشگری سلامت کشور چیست؟
ارائه سرویس عالی در همه حوزه‌ها اعم از درمان، هتلینگ، ترنسفر و… که در نتیجه همه این موارد به بهبودی بیمار بی‌انجامد.
پزشکان ایرانی در دنیا بسیار سرآمد هستند. منتهی ما در تکمیل تجهیزات بیمارستانی و یا بهتر بگویم پیشرفته‌ترین تجهیزات پزشکی که در دنیا وجود دارد و بعضی داروها با مشکلات محدودی روبه‌رو هستیم.
توریست درمانی جنبه‌های فرهنگی هم نیز دارد و با توجه به این موضوع شاید نتوانیم بیمار زیادی را از کشورهای اروپایی جذب کنیم. ما باید تمرکزمان را برروی کشورهای اطراف ایران بگذاریم که این کشورها دچار کمبود تجهیزات پزشکی و پزشک ماهر هستند.
گفت‌وگو: افروز کریمی