تقویت روابط ایران و پاکستان با توسعه گردشگری سلامت

گردشگری سلامت به عنوان یکی از بازارهای پردرآمد جهان می تواند با توجه به اشتراکات فراوان ایران و پاکستان به فرصت مغتنم گسترش همکاری تهران و اسلام آباد در بخش گردشگری و تجارت دوجانبه تبدیل شود. همکاری ایران و پاکستان در حوزه گردشگری سلامت ، می تواند موجب تقویت روابط دو کشور در سایر حوزه ها شود.

به گزارش ایرنا، پاکستان ششمین کشور پرجمعیت جهان و همسایه شرقی جمهوری اسلامی ایران است که کشورمان می تواند با استفاده از ظرفیت های علمی در زمینه بهداشت و درمان به مقصد جدید گردشگری سلامت این کشور تبدیل شود.

ایران به دلیل پیشرفت های قابل توجه در زمینه علوم مختلف پزشکی طی دو دهه اخیر مقصد بسیاری از اتباع کشورهای همسایه و منطقه و حتی جهان برای معالجه و درمان پزشکی بوده است و به همین دلیل همکاری ایران و پاکستان در حوزه گردشگری سلامت می تواند بسیار ارتقا یابد.

جمهوری اسلامی ایران با توسعه دانش پزشکی متخصصان خود و بهره مندی از پزشکان و جراحان متخصص و فوق تخصص مقصد بسیاری از مردم کشورهای همسایه از جمله پاکستان برای درمان بیماری های لاعلاج جسمی یا انجام اعمال جراحی پیشرفته است.

بسیاری از شهروندان کشورهای عربی از جمله کویت و قطر و عراق، این روزها به جای کشورهای اروپایی به بیمارستان های پیشرفته و مجهز ایران مراجعه می کنند، زیرا که هم مسافت با ایران کوتاه تر است و می توانند به آسانی پس از معالجه به کشور خود بازگردند و هم اینکه هزینه درمان در ایران بسیار پایین تر از کشورهای اروپایی است.

بیشتر کسانی که برای معالجه به جمهوری اسلامی ایران می آیند از رشد و پیشرفت علوم پزشکی در کشورما حیرت زده می شوند و از روند معالجه و ارائه تسهیلات پزشکی نیز بسیار راضی و خشنود هستند.

در پاکستان نیز شهروندان این کشور پیش از این ترجیح می دادند برای معالجه بیماری های سخت به کشورهای اروپایی سفر کنند، بسیاری دیگر نیز راهی هند می شدند تا با هزینه کمتر بیماری خود را معالجه کنند.

بیشتر مراجعان پاکستان به هند را بیماران کلیوی، کبد، قلب و عروق تشکیل می دادند اما به دلیل ادامه تنش بین دو رقیب همسایه در جنوب آسیا این امر برای بسیاری از شهروندان پاکستانی دیگر امکانپذیر نیست.

با توجه به شرایط بسیار مناسب در ایران با دارا بودن شبکه های مهم درمانی در سراسر کشور این امر می تواند به یکی از مولفه های مهم در جذب توریست های حوزه سلامت تبدیل شود.

‘شاهد عباس’ شهروند اهل ایالت پنجاب پاکستان سال گذشته در ایام اربعین حسینی به عتبات عالیات سفر کرده بود و پس از زیارت این اماکن مقدس در عراق، برای زیارت امام رضا علیه اسلام به مشهد سفر می کند.

روزهایی که در مشهد به سر می برد، دچار دندان درد شدید شده و به پیشنهاد یکی از مسئولان هتل محل اقامت و برای درمان به یکی از کلینیک های مجهز دندانپزشکی این شهر مراجعه کرده و خدمات درمانی دریافت می کند.

این شهروند پاکستانی در گفت و گو با ایرنا با بیان پیشرفت های ایران در عرصه پزشکی و درمان، می گوید:تا زمانی که خدمات دندانپزشکی مورد نیاز را در شهر مشهد دریافت نکرده بودم، از دستاوردها و ظرفیت های ایران در این عرصه خبر نداشتم و به نظر من ایران می تواند به مقصد مردم پاکستان برای درمان تبدیل شود.

این شهروند پاکستانی از قیمت مناسب این خدمات در مقایسه با دیگر کشورها به عنوان اصل مهم در ارائه خدمات پزشکی به اتباع دیگر کشورها که به ایران سفر می کنند، یاد می کند و در عین حال می گوید: لازم است این پیشرفت ها به دیگر کشورها به ویژه همسایگان معرفی شود.

آمارهای جهانی در خصوص درآمدزایی گردشگری

آمارهای جهانی، صنعت گردشگری را دومین صنعت پردرآمد می خوانند و از حوزه سلامت به عنوان سومین بازار پردرآمد در جهان یاد می شود که در کشورهای پیشرفته بیش از ۱۰درصد از تولید ناخالص ملی را تشکیل می دهد.

گردشگری سلامت در سال ۲۰۱۲، ۱۰۰ میلیارد دلار درآمدزایی داشته و در همین سال سهم کشورهای اسلامی از درآمدهای جهانی گردشگری سلامت تنها سه میلیارد دلار و ایران ۳۵۰ میلیون دلار بوده است.

این میزان درآمد با وجود جاذبه ها و قابلیت های ایران بسیار ناچیز است، زیرا بر اساس بررسی های انجام شده هر گردشگر سلامت در ایران سه برابر گردشگران عادی ارزآوری دارد.

چشمه های آب گرم و سرد معدنی، پیشرفت های تکنولوژیکی، علمی پزشکی، گیاهان دارویی و طب سنتی، اقلیم های ویژه جغرافیایی و زیست بوم های گوناگون از ظرفیت هایی است که می توان از آن در راستای توسعه گردشگری سلامت از آن استفاده کرد.

نگاهی به مزیت های رونق گردشگری پزشکی در جهان

گزارش های منتشر شده اتحادیه بیمارستان های خصوصی مالزی روشن می کند که تعداد گردشگران درمانی در این کشور با رشد محسوسی از ۷۵ هزار و ۲۱۰ بیمار در سال ۲۰۰۱ به بیش از ۲۹۶ هزار و ۶۸۷ بیمار در سال ۲۰۰۶ افزایش یافت.

این حجم بالای تقاضا در همان سال نزدیک به ۵۹ میلیون دلار درآمد نصیب اقتصاد ملی این کشور کرد.

هند کشور شاخص دیگر در حوزه گردشگری درمانی، گزارش داده است که تنها در سال ۲۰۰۵ حدود ۵۰۰ هزار بیمار خارجی برای دریافت خدمات درمانی به این کشور سفر کردند درحالی که این تعداد در سال ۲۰۰۲ تنها ۱۵۰ هزار نفر بود.

همچنین این صنعت با رشد سریعی که در این کشور داشته، تنها در سال ۲۰۱۲ درآمدی بیش از ۲٫۲ میلیارد دلار عاید اقتصاد ملی هند کرد.

هندوستان یکی از پرطرفدارترین مقاصد توریست های درمانجو در جهان است، به ویژه در زمینه جراحی قلب و پیوند استخوان ران و دیگر زمینه‌های پزشکی هند به عنوان پیشرو جهانی در عرصه خدمات پزشکی شناخته شده است.

طی سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ هیچ کشوری در زمینه توریسم درمانی با هندوستان قابل مقایسه نبود و دولت و بخش خصوصی هند با هدف ارتقای خدمات توریسم درمانی و تبدیل شبه قاره‌ به قطبی یگانه در این زمینه واقف هستند.

پس از صنعت نرم افزار، گردشگری پزشکی هند را می‌توان موفق ترین صنعت قلمداد کرد.

ارزش بازار این گردشگری در هند بیش از ۳۳۳ میلیون دلار و تا سال ۲۰۱۴ بیش از یک میلیارد دلار بوده است.

طبق بررسی های آماری ارائه شده از سوی اتحادیه توریسم درمانی هند و کمپانی مک کینزی، هر سال کشورهای بیشتری به شمار مقصدهای توریسم درمانی می پیوندند.

طبق همین بررسی ها روشن شده است که رشد این صنعت از حدود ۴۰ میلیارد دلار درآمد درسال ۲۰۰۴ به ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد درسال ۲۰۱۲ افزایش یافت.

سیاست های کلیدی ایران در رونق گردشگری پزشکی

ماده ۸۷ برنامه چهارم توسعه، همراه با اهداف سند چشم‌انداز ایران ۱۴۰۴ از مهم ترین سیاست‌های کلیدی دولت است که از توسعه گردشگری پزشکی حمایت می‌کند.

از سوی دیگر، اصل ۴۴ قانون اساسی دولت را موظف کرده است تا علاوه بر تامین امنیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، راهکارهای توسعه بخش خصوصی را در تمامی ابعاد اقتصاد عملی کند.

ایران قصد دارد تا علاوه بر دستیابی به سهم شایسته خود از صنعت گردشگری، به قطب پزشکی منطقه تبدیل شود.

ایران با دارا بودن آب و هوای مطبوع و طبیعت چهار فصل، جاذبه‌های فراوان گردشگری – تاریخی، مذهبی، طبیعی و فرهنگی – مراکز درمانی مدرن و مجهز همراه با منابع انسانی متخصص و با شهرت جهانی به ویژه در کشورهای منطقه، محیط فرهنگی مناسب برای کشورهای مسلمان، تعداد قابل توجه ایرانیان مقیم خارج از کشور که متقاضی درمان در ایران هستند، تقاضای بالای بیماران کشورهای منطقه برای درمان‌های نجات‌بخش، زیبایی و منحصر به فرد هم در شرایط عامل و هم در شرایط تقاضا از وضعیت مناسبی برخوردار است.

در زمینه راهبردی و رقابتی مهم ترین مزیت ایران به پایین بودن هزینه‌های درمانی در مقیاس جهانی و منطقه‌ای خلاصه می‌شود و در قسمت صنایع وابسته و پشتیبان نیز، مزیت ایران برخورداری از دانشکده‌های متعدد علوم پزشکی است که می‌تواند از نظر کمی منابع انسانی حرفه‌ای بخش سلامت را تامین کند.

در حال حاضر با توجه به شرایط عامل و تقاضای مطلوب، ایران از مزایای متعددی برای تبدیل به کشور پیشرو در گردشگری پزشکی در سطح منطقه برخوردار است، ولی در وضعیت راهبردی و رقابتی نیازمند توسعه بوده و همچنین باید صنایع وابسته و پشتیبان خود را تقویت کند.

ایران بر اساس سند چشم انداز ۱۴۰۴ قصد دارد به قطب پزشکی منطقه تبدیل شود. همچنین قصد دارد تا به تعداد ۲۰ میلیون گردشگر خارجی در سال ۱۴۰۴ دست یابد.

اگر چه، گردشگری پزشکی کاملا با این دو چشم‌انداز مطابقت دارد، اما دولت به عنوان یکی از نقش‌آفرینان اصلی می تواند نقش کلیدی خود را در این زمینه ایفا کند.

سند چشم‌انداز ایران ۱۴۰۴ پیش‌بینی کرده است که ایران سالانه بیش از ۴۰ میلیون گردشگر داخلی و ۲۰ میلیون گردشگر خارجی داشته باشد.

از مجموع افرادی که به عنوان گردشگر وارد کشورها می‌شوند، هفت درصد را کسانی در نظر می‌گیرند که برای درمان و استفاده از مواهب طبیعی به آن کشور سفر می‌کنند.

ایران نیز با عنایت به مزیت‌های خود در گردشگری پزشکی از جمله هزینه پایین و کیفیت خدمات سلامت، می تواند به قطب گردشگری پزشکی منطقه تبدیل شود.

افزایش تعداد گردشگران پاکستانی ورودی به کشور در سال ۹۶

سرپرست دفتر برنامه‌ریزی و حمایت از توسعه گردشگری سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در خصوص آخرین اطلاعات از وضعیت صنعت گردشگری کشور، از رشد ۴٫۳۳ درصدی ورود گردشگران خارجی به کشور در سال گذشته نسبت به سال ۱۳۹۵ خبر داد.

محمد ثابت اقلیدی عنوان کرد:سال ۱۳۹۵، تعداد ۴ میلیون و ۹۰۱هزار و ۸۴ گردشگر خارجی به کشور وارد شدند که این رقم در سال گذشته به ۵ میلیون و ۱۱۳هزار و ۵۲۴ نفر افزایش یافت و ۲۱۲ هزار و ۴۴۰ نفر و رشد ۴٫۳۳ درصد را نشان می دهد.

او افزود: از این تعداد حدود ۷۱ درصد گردشگران ورودی به کشور در سال گذشته را مردان و حدود ۲۹ درصد را زنان تشکیل می دهند که از کشورهای مختلف آسیایی و اروپایی و حوزه خلیج فارس به ایران سفر کرده اند.

ثابت اقلیدی ادامه داد:عراق، جمهوری آذربایجان، افغانستان، ترکیه، پاکستان، ترکمنستان، بحرین، کویت، هندوستان، چین و آلمان ۱۱ کشور اول مبدأ گردشگر ورودی به کشور در سال گذشته هستند.

او تصریح کرد:ایران در سال گذشته همچنین میزبان گردشگرانی از کشورهای مختلف اروپایی بود که از آن جمله می توان به فرانسه، ایتالیا، هلند، انگلستان، اتریش، سوئد، اسپانیا، بلژیک، لهستان، دانمارک، یونان، جمهوری چک، پرتغال، رومانی، کرواسی و ایرلند اشاره کرد.

سرپرست دفتر برنامه ریزی و حمایت از توسعه گردشگری سازمان میراث فرهنگی ادامه داد:سال گذشته گردشگرانی نیز از کشورهای حوزه تمدنی از منطقه از جمله کویت، امارات، عمان، قطر، عربستان، قزاقستان و بحرین به ایران سفر کردند.

ظرفیت های ایران در تبدیل شدن به قطب گردشگری سلامت

توریسم پزشکی در جمهوری اسلامی ایران از سالهای گذشته تاکنون رونق قابل توجهی داشته است به گونه ای که سال ۲۰۱۲ میلادی بیش از ۳۰ هزار نفر برای معالجه به ایران سفر کردند.

این تعداد تنها با گذشت سه سال در سال ۲۰۱۵ به ۲۰۰ هزار نفر افزایش یافت و تعداد گرشگران حوزه سلامت در ایران با گذشت هر ماه در حال افزایش است .

سال گذشته سنگ بنای آغاز گردشگری سلامت با سفر ‘حسن قاضی زاده هاشمی ‘وزیر بهداشت جمهوری اسلامی ایران به پاکستان زده شد.

وی در راس هیاتی عالیرتبه با سفر به اسلام آباد با همتای پاکستانی خود دیدار و درباره راه های گسترش روابط در حوزه سلامت به تبادل نظر پرداخت .

تنها چند ماه بعد از این دیدار سائره افضل تارز وزیر وقت فدرال بهداشت پاکستان به ایران سفر کرد و ضمن بازدید ازمراکز پزشکی و تحقیقاتی ایران از نزدیک با پیشرفتهای کشور در حوزه بهداشت آشنا شد.

وی در جریان این سفر خواهان انتقال و تبادل تجربیات ایران به پاکستان شد .

اخیرا نیز اعضای یک هیات پزشکی از مرکز پیوند کبد شهر شیراز با سفر به شهر کراچی در جنوب پاکستان با موسسه ارولوژی و پیوند کبد ایالت سند (SIUT) پاکستان، برنامه یک هفته ای موفق پیوند کبد را اجرا کردند.

مسئولان این موسسه خدمات درمانی در پاکستان، حضور جراحان ایرانی و عمل های جراحی موفق آمیز در کنار آنان را برای این موسسه بسیار مثبت و مهم عنوان کردند.

به گفته ‘سید ادیب الحسن رضوی’ مدیر موسسه ارولوژی و پیوند ایالت سند مرکز پیوند کبد شیراز از بزرگترین مراکز پیوند منطقه است و سفر جراحان ایرانی به کراچی نمونه ای از همکاری نزدیک میان موسسه پیوند ایالت سند و مرکز پیوند شهر شیراز است.

ایران یکی از پنج کشور مطرح جهان در علوم و فنآوری عرصه پزشکی است .

جمهوری اسلامی ایران همچنین دارای بهترین متخصصان بیماریهای قلب و عروق و چشم است و داروسازان ایرانی همچنین بهترین داروها را با استفاده از فنآوری های مدرن و بر اساس تحقیقات علمی تولید و به بازار عرضه می کنند .

از سوی دیگر بیمارستان رضوی در شهر مشهد برای بسیاری از زوار پاکستانی نامی آشناست زیرا که هر ساله تعداد زیادی از زائران پاکستانی امام رضا (ع) در سفر به مشهد در این موسسه پزشکی با بهترین امکانات طبی معاینه و مداوا می شوند .

مردم پاکستان از پیشرفت های پزشکی ایران بی خبرند

‘میان محمد عتیق شیخ’رئیس کمیته همکاری های امور بهداشتی مجلس سنای پاکستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان پیشرفت های ایران در حوزه پزشکی و درمانی گفت:بسیاری از مردم پاکستان از پیشرفت علوم پزشکی ایران بی خبرند بنابراین باید دراین باره اطلاع رسانی کرد .

وی گفت:آینده روشنی در گسترش همکاریهای دو کشور در حوزه گردشگری پزشکی می بینیم اما باید در این باره تلاش های مضاعفی انجام شود.

رئیس کمیته همکاری های امور بهداشتی مجلس سنای پاکستان در ادامه سخنانش با تبیین اهمیت شبکه های اجتماعی در اطلاع رسانی عمومی گفت:می توان از ظرفیت های شبکه های اجتماعی برای شناسایی پتانسیل های پزشکی در ایران استفاده کرد .

وی با بیان اینکه هر ساله صدها هزار نفر از زائران پاکستان به اماکن مقدس ایران سفر می کنند گفت:جمهوری اسلای ایران می تواند از این فرصت برای گسترش گردشگری پزشکی استفاده بهینه کند .

وی ضمن اشاره به روابط دیرینه تاریخی و فرهنگی بین دو کشور گفت:همکاری های پزشکی و امور سلامت بین دو کشور می تواند نقش مهمی در شناسایی ظرفیتهای متقابل ایفا کند.

از سوی دیگر سفیر جمهوری اسلامی ایران در پاکستان نیز با تشریح اهمیت روابط تنگاتنگ بین دوکشورگفت:رهبر معظم انقلاب بر توسعه روابط بین اسلام آباد و تهران تاکید فراوان دارند.

مهدی هنردوست گفت:در راستای تعمیق روابط فیمابین، سفارت جمهوری اسلامی ایران و سرکنسولگری ها در دیگر شهرهای پاکستان آماده ارائه خدمات و تسهیلات به زائران هستند.

سفیر ایران در پاکستان همچنین با بیان پایان ارائه گواهی سلامت از سوی زائران برای اخذ روادید گفت:اقدام سفارت از سوی زائران و مردم پاکستان با استقبال گرمی روبرو شده است .

وی در ادامه بر گسترش روابط با پاکستان در حوزه گردشگری سلامت نیز تاکید کرد و گفت:مردم پاکستان می توانند با هزینه کمتر و بهترین تسهیلات از مراکز درمانی مدرن در ایران استفاده کنند.

این در حالی است که بیمارستان ها و سازمان های درمانی در سراسر ایران که خواهان پذیرش بیمار از کشورهای خارجی هستند باید گواهی نامه ویژه ای از وزارت بهداشت و درمان وسازمان گردشگری اخذ کنند.

بیمارستان هایی که خواهان پذیرش بیماران خارجی در ایران هستند در وهله نخست باید ضمن افتتاح بخش های ویژه بیماران خارجی بهترین تسهیلات و خدمات پزشکی را در اختیار بیمار قرار دهند .

با توجه به سیاست های خصمانه آمریکا برای تحت فشار قرار دادن اقتصادی ملت و دولت ایران گردشگری پزشکی به دلیل ارزآوری قابل توجه از اهمیت بسزایی برای کشورمان برخوردار است.