۴ رویکرد استراتژیک و ۷ اقدام عملیاتی برای گردشگری سلامت ایران (پاسخ به کمپین)

یادداشتی از هادی شجاری بنیانگذار آریامدتور

پیش از کرونا بارها گفته‌ بودم که اگر در صنعت گردشگری سلامت با این دست فرمان حرکت کنیم، قطعا حذف خواهیم شد و رونق این صنعت در چند سال اخیر هم تنها به‌دلیل شوک دلار بود. به این معنا اگر قیمت دلار بالا نمی‌رفت، تاکنون حذف شده‌ بودیم. اکنون هم قصه همین است، با حضور دو رقیب قدرتمند مانند هند و ترکیه در ۳ تا ۴ سال آینده دیگر اثری از ایران در این صنعت باقی نخواهد ماند، مگر آنکه فرصت توقف بازار فعلی که ناشی از شیوع ویروس کرونا را رو غنیمت شمرده و کاری انجام دهیم.

چند روز پیش در جلسه کمیسون گردشگری اتاق مطرح کردم که کرونا برای گردشگری کشور یک فرصت است! امیر فنائیان، مدیرعامل شرکت گردشگری الی گشت با این نظر مخالف بود و گفت فرصتی در این ویروس نمی‌بیند و مانند سیل و زلزله تنها ویرانی از خود به جای خواهد گذاشت.

اما منظور من از این جمله این نیست که کرونا برای ما فرصت درآمدزایی بیشتری را ایجاد کرده و شانس در خانه‌مان را زده است! تعریف من از این فرصت به‌گونه‌ای دیگر است. فرض کنید که من همیشه دوست داشتم کتابی بنویسم اما هرگز فرصت آن را نداشتم که ما بین کارهای روتین و روزمره و سرشلوغی‌های کاری برای کتاب نوشتن، وقتی خالی کنم. اما طی حادثه‌ای پایم شکسته و خانه نشین شدم. این خانه نشینی اجباری بهترین فرصت برای نوشتن کتابم است. درواقع من این اتفاق را یک فرصت دیدم. البته این به آن معنا نیست که از شکستن پایم خوشحال هستم، بلکه تنها به جای بد و بیراه گفتن و افسرده شدن، یک کار موثر و مفید که همیشه دنبال آن بودم انجام می‌دهم. این یعنی شناسایی فرصت در زمان بحران.

مطالب مرتبط:

• ایراد از خود ماست
• نامه به رئیس جمهور
• ترکیه در درمان رقیب ایران نیست
• بازاریابی هوشمند ابزار ماست

اکنون که به‌دلیل شیوع ویروس کرونا همه چیز متوقف شده است و رقبا هم به زور این ویروس از حرکت باز مانده‌اند، می‌توانیم پر قدرت کار کرده و عقب ماندگی‌هایمان را جبران کنیم.

اما چگونه؟ خط هوایی بزنیم؟ با دنیا وارد مذاکره و صلح شویم؟ فرودگاه درست کنیم؟ هتل درست کنیم؟ قطعا پاسخ این پرسش‌ها مشخص است و زیرساخت هیچکدام از این کارها دست ما نیست.

اما بیمارستان‌های ایران برای خدماتی که ارائه می‌دهند، لیست قیمت شفافی ندارند، آیا ما از پس این کار هم برنمی‌آییم؟ آیا نمی‌توانیم چند ویدیو با محتوای قدمت و قدرت پزشکی ایران بسازیم؟ چند سایت و شبکه اجتماعی با محتوای خوب راه‌اندازی کنیم و به فکر نوآوری در بازاریابی باشیم؟ آیا همه این کارها هم برای دولت است؟

درواقع همه این موارد میکرواکشن‌هایی است که وقتی کنار هم قرار می‌گیرند، وضع را بهتر می‌کنند. البته ناگفته نماند که انجام اینگونه فعالیت‌ها، انقلابی را در صنعت گردشگری سلامت ایران به پا نمی‌کند. اما اگر همه این فعالیت‌ها هماهنگ و هم‌سو باشند پس از گذشت مدت زمانی اثرات محسوسی در این صنعت خواهد داشت.

با توجه به این موضوع راه موفقیت گردشگری سلامت ایران و بازپس‌گیری سهممان از ترکیه را به چهار دسته تقسیم می‌شود:

1. اتحاد بازیگران با هدف بزرگ‌تر کردن کیک و همکاری و همدلی برای رشد سهم ایران

• • نتیجه این بخش رشد سهم هر شرکت، بیمارستان، شخص و گروه است

2. منتظر دولت نباشیم. اکنون دولت در وضعیت مناسبی قرار ندارد، بنابراین نمی‌توان روی کمک‌های آن حسابی باز کرد. درواقع خودمان باید کاری کنیم.

• • من مطمئن هستم زمانی که ما شروع به حرکت کنیم، دولت هم آرام آرام با بخش خصوصی همراه و همسو خواهد شد.

3. تمرکز روی کار با کیفیت در بخش‌های مختلف

• • هر شرکت و مرکز درمانی، بخشی از کاری که برعهده گرفته است را درست و با کیفت انجام دهد. همچنین بداند که منافع بلند مدت خود و کشور در کار گروهی اصولی و با کیفیت است.

4. امید برای کار فعالانه برای بهتر شدن اوضاع، حتی اگر کم باشد

• • این روزها غیراز کرونا، وضعیت اقتصادی، دلار و تورم همه را خسته کرده است. بنابراین صحبت کردن از امید خیلی سخت و شاید عجیب باشد. اما می‌دانم که نباید ناامید شد و باید پای کار بایستیم.
  • به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل  / و گر مراد نیابم به قدر وسع بکوشم

انسان به امید زنده است و این مصداق شخصیت اندی دوفرین در فیلم رستگاری در شاوشنگ است.

علی‌رغم همه کاستی‌ها گردشگری سلامت ایران مزیت جوهری دارد که به شرح زیر است:

وجود پزشکان خبره در ایران

در گردشگری سلامت مهم‌ترین چیز تشخیص درست و درمان موثر است که این مهم به پزشک برمی‌گردد. ما در ایران پزشکان بسیار خوبی داریم و اگه بتوانیم تجربه سفر درمانی بیمار رو خوب رقم بزنیم ریفرال‌های زیادی سمتمان خواهد آمد.

دوم قیمت مناسب درمان در ایران

به‌دلیل کاهش ارزش ریال و فاصله عجیب آن با دلار همه چیز از جمله خدمات پزشکی در ایران بسیار ارزان است.  قیمت مناسب یکی از جاذبه‌های اصلی بیمار از کشور خارجی به کشور دیگری است.

چرا با داشتن این دو مزیت مهم نتوانستیم سهم خوبی از بازار را از آن خود کنیم؟

در پاسخ به این پرسش باید بگویم که ما الماس‌هایمان را در کمد در زیرزمین پنهان کردیم! اما جای الماس در ویترین است. یعنی اگر می‌خواهیم ارزش پیشنهادی را خوب و به قیمت بفروشیم باید آن را به‌خوبی پرزنت کنیم. این همان نکته‌ای است که ما در آن ضعف داریم.

بخش زیادی از پرزنت و معرفی کردن ارزش‌های گردشگری سلامت برعهده فعالان بخش خصوصی است که شامل شرکت‌ها، استارتاپ‌ها، بیمارستان‌ها و پزشکان می‌شود.

حال تصور کنید با همه مشکلاتی که تاکنون داشتیم و یک نمونه آن نداشتن یک لیست قیمت مناسب از خدمات درمانی کشور است، در سال‌های گذشته چیزی در حدود ۵۰۰ هزار بیمار به ایران سفر کردند. حالا من می‌گویم اگر الماسمان را به‌خوبی معرفی کنیم، شانس ما از به دست آوردن بازار بالاتر نمی‌رود؟ آیا سهم بازارمان بزرگ‌تر نمی‌شود؟

ما در آریامدتور مشتریان بسیاری داشتیم که بین ایران و ترکیه، ما را انتخاب کرده بودند. یعنی ما به‌عنوان یک شرکت توانسته بودیم بخشی از سهم بازار ایران را (هرچند کوچک) از ترکیه پس بگیریم. شاید اگر سایت آریامدتور و نحوه معرفی خدماتش نبود در سال ۱۰۰ بیمار کمتر به ایران می‌آمدند. پس می‌بینیم که یک اقدام خوب در این راه می‌تواند بسیار موثر باشد. تاثیر این اقدامات و فعالیت‌های ما زمانی چند برابر خواهد شد که ما همه فعالان این صنعت با یکدیگر متحد شویم. اتحاد نه به معنای شعارهای الکی و حرف. بلکه باید یک تقسیم کار ملی صورت گیرد. در این راه باید ایده‌هایی مطرح و کلیات و وظایف هر شخص، شرکت و… مشخص شود. پس از آن هر فردی در بخش خود با کیفیت و با برنامه کار کند.

من در آریامدتور قصد دارم که از خود شروع کنم. از زمانی که به‌دلیل شیوع ویروس کرونا، کارهای اجرایی در آریامدتور کم شده، توانستم به ایده‌های جدید و اقدام عملیاتی برای گردشگری سلامت ایران فکر کنم. که در ادامه به هر یک از آن‌ها پرداخته‌ام. بیان آن‌ها از این جهت است که اگر شخصی روی یکی از آن‌ها کار می‌کند و از من جلوتر است، کار خود را تعطیل کرده و با آن تیم همکاری کنم تا کارها هرچه سریع‌تر و بهتر رو به جلو حرکت کند. یا اگر کسی ایده‌ای مشابه داشت، به تیم من من بپیوندد و با هم یک کار با کیفیت و با سرعت بیشتری را شروع کنیم.

برای نمونه اگر من فکر می‌کنم تله مدیسن می‌تواند به گردشگری سلامت کمک کند، لازم نیست ۱۰۰ شرکت و استارتاپ به‌صورت همزمان برای تحقق آن تلاش کنند. شاید بهتر باشد همه با هم متحد شویم و در نهایت ۲ و ۳ شرکت با یکدیگر در این مسیر مانده و با یکدیگر رقابت سالم داشته باشند.

به نظر من، اکنون دیگر زمان آن نیست که هر تیمی مخفیانه و تنها برای خود کار کند. حالا که در حال فعالیت در بازار بین‌المللی هستیم، باید بدانیم اگر کسی به ایران نیاید، به ترکیه و هند سفر کرده و احتمالا دیگران را هم به آن کشورها معرفی می‌کند. بنابراین بازار ما روز به روز کوچکتر و سهم ما از این صنعت کمتر خواهد شد.

از همه فعالان این صنعت دعوت می‌کنم که اگر ایده‌ و اقدام عملیاتی برای گردشگری سلامت ایران دارند مطرح کنند. همچنین اگر در هر یک از ایده‌های زیر، می‌توانند نقشی ایفا کنند با من در ارتباط باشند.

ایده‌های مهم:

• استاندارد کردن بیمارستان‌ها در شکل خدمت و قالب ارائه
  • تهیه خدمات قابل ارائه به‌همراه لیست قیمت شفاف
  • تولید محتوای متنی، عکاسی صنعتی و تهیه کلیپ معرفی بیمارستان
• ایجاد یک راهکار تله مدیسن جهت بازاریابی آفلاین در کشورهای مبدا
  • تولید یا مونتاژ سخت‌افزار و تجهیزات پزشکی مورد نیاز
  • توسعه یک نرم افزار تحت کلاد با دسترسی بیمارستان‌ها و اتصال به سخت افزار تله مدیسن
  • تاسیس شعبه‌های تله مدتور در کشورهایی مثل عراق یا افغانستان و…
  • پذیرش بیمار از مبدا به وسیله کیوسک‌ها تله مدتور
• ایجاد یک زیرساخت نرم‌افزاری برای ارتباط بیمارستان‌ها با شرکت‌های تسهیل‌گر و بیماران
  • سایت‌های استاندارد متصل به سامانه یکپارچه
  • ابزارهای CRM برای رشد فروش
  • یکپارچگی ارتباط با بخش‌های مختلف لجستیک و درمان
• ایجاد یک یا چند رسانه به زبان عربی در زمینه سلامت و زیبایی
  • تولید محتوای متن، اینفوگرافیک و ویدئو
  • انتشار در سایت و شبکه‌های اجتماعی
  • گردآوری مخاطب عرب زبان حول محتوای مفید و رایگان و نمایش تبلیغات ایران در زمان مناسب
• ساخت چند فیلم در مورد پزشکی ایران با هدف افزایش آگاهی برند
  • از ابن سینا و سابقه و قدمت پزشکی ایران
  • تا پزشکان خوشنام و برند ایران مثل پرفسور خدادوست یا پروفسور ماندگار با شهرت جهانی
  • و همچنین دانش پزشکی و تجربه و توانایی متخصصین ایران
• مذاکره با شرکت‌های اعتباربخشی بین‌المللی مثل ACI و temos
  • نمایندگی‌های داخل ایران برای ارزیابی بیمارستان‌ها
  • تشویق بیمارستان‌ها برای دریافت مدارک بین‌المللی
• ایجاد ارتباط با صادرکننده‌ها و شرکت‌هایی که در کشورهای مبدا ارتباط و شبکه دارند
• ایجاد یک شبکه همکاری بین پزشکان ایران و کشورهای همسایه
  • به منظور آشنایی پزشکان عراقی یا افغان با پزشکان ایرانی و تبادل دانش و ارجاع بیمار

در چند هفته گذشته پیشنهاداتی داشتم که ایده، استارتاپ، تکنولوژی که روی آن کار می‌کنم را به ترکیه منتقل کنم. به من گفته شد که در پارک فناوری ترکیه مستقر می‌شوم و حتی سرمایه‌گذار هم آماده است. زیرا زیرساخت‌های ترکیه بسیار بهتر از ایران است. بله درست است، ترکیه زیرساخت‌های بسیار خوبی دارد و ما می‌توانیم به‌راحتی به درآمدزایی برسیم اما تصمیم و انتخاب من این است که پای تعهدم به گردشگری سلامت ایران بمانم و همین جا در ایران کار کنم.