گشایش‌های تازه در بازار گردشگری ایران به حوزه گردشگری سلامت هم می‌رسد؟
اخبار در آستانه نوروز ۱۴۰۲ حاکی از این است که چند کشور راه مهاجران ایرانی را به روی خود باز کردند و چند کشور دیگر هم اجازه ورود اتباع خود به ایران را صادر کرده‌اند
چند روز گذشته درمجموع روزهای خوبی برای گردشگران ایرانی و همچنین بازار گردشگری ایران بوده. از یک طرف چند کشور راه مهاجران ایرانی را به روی خود باز کردند و از سوی دیگر چند کشور دیگر هم اجازه ورود اتباع خود به ایران را صادر کرده‌اند که شامل کشورهای چین، عمان، عربستان و مالدیو می‌شوند. ماجرای این کشورها و پیچ و تاب روابطشان با ایران چه بوده و الان در چه وضعیتی است؟ چنین گشایش‌هایی چه تاثیری بر روی حوزه گردشگری سلامت و کسب‌وکارهای وابسته به این صنعت خواهد گذاشت؟ آیا بعد از یک دوره طولانی قرنیطه‌های ناشی از کرونا و فروبستگی‌های رگولاتوری حوزه گردشگری سلامت، شاهد تحولاتی مثبت خواهیم بود؟ بگذارید پیش از هر قضاوتی کمی بیشتر در اخبار گردشگری روزهای گذشته دقت کنیم:
یک: دیروز عمان با هدف تشویق بیشتر گردشگران بین‌المللی، فهرستی از کشورهایی را که واجد شرایط ورود بدون روادید به این کشور هستند، منتشر کرد. این کشور که به دنبال توسعه صنعت گردشگری است شرایط سفر مردم خود به ۱۰۳ کشور دیگر را هم فراهم کرده که شامل سفر بدون نیاز به روادید از پرتغال، سوئد، نروژ، ایتالیا، بلغارستان، سوئیس، کرواسی، مجارستان، صربستان، گرجستان، دانمارک، آلمان، یونان، ایسلند، بلژیک، رومانی، اسلوونی، فنلاند، لوکزامبورگ، مالت، موناکو، قبرس، اوکراین، اسپانیا، جمهوری چک، اتریش، ایرلند، بریتانیا، لهستان، اسلواکی، فرانسه، هلند، ونزوئلا، کلمبیا، اروگوئه، پاراگوئه، آرژانتین، برزیل، ژاپن، تایلند، آفریقای جنوبی، روسیه، چین
ایالات متحده آمریکا، ترکیه، کره جنوبی، نیوزیلند، استرالیا، اندونزی، تایوان، کانادا، مالزی و سنگاپور می‌شد. این محدودیت روادید از چه سالی شروع شد؟ سال ۲۰۲۱ عمانی‌ها اسم همین ۱۰۳ کشور را آوردند و اعلام کردند که مسافران آن برای ورود به کشورشان باید ویزا داشته باشند. در ایران این ویزا را می‌شد سه روزه از سفارت آن دریافت کرد. قبل از اینکه چنین چیزی تصویب شود گرفتن ویزای آنها کار سختی نبود و در فرودگاه می‌شد اقامت ده روزه گرفت. حالا هم اعلام شده که دیگر این فرایند روادید گرفتن اجباری نیست و در همان فرودگاه می‌شود اجازه ورود به این کشور را دریافت کرد.
پس از مدت زمان مشخص‌شده، مسافران این کشورها می‌توانند به صورت آنلاین با هزینه ۲۰ ریال عمانی (حدود ۵۲ دلار) برای ویزای الکترونیکی درخواست دهند که برای مدت یک ماه اعتبار خواهد داشت. مسافران این کشورها همچنین می‌توانند برای ویزای مولتی‌پل (چندبار ورود) درخواست داده، مشروط بر اینکه اقامت آنها برای هر بازدید بیش از یک ماه نباشد و شرایط خاصی رعایت شود.
دو: اتفاقی که در عمان افتاد دیروز دقیقا همزمان شد با لغو محدودیت‌های مسافرتی چین به ۶۰ کشور از جمله ایران. این محدودیت از سال ۲۰۲۰ و با کرونا برقرار شده بود و این روزها کم کم در حال لغو شدن است. این لغو محدودیت‌ها اول برای ۲۰ کشور برداشته شده بود و بعد به ۴۰ کشور دیگر رسید که اسم ایران در این لیست دوم قرار داشت. ایران از سال ۱۳۹۸ روادید را برای اتباع چینی لغو کرده و شهروندان چینی مجازند بدون ویزا ۲۱ روز به ایران سفر کنند که البته برعکس این برای گردشگران چینی تصویب نشده.
در سال ۱۳۹۸ پیش از همه‌گیری کرونا، طبق آمار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بیش از ۴۴ هزار چینی به ایران سفر کردند. پیش‌بینی‌ها بر این بود که با لغو روادید سفر چینی‌ها به ایران افزایش یابد، با این حال به خاطر وقایع سال ۱۳۹۸ این اتفاق نیفتاد. پیش بینی می شود که در سال اینده با حجم قبل توجه یاز توریست چینی و روسی در ایران روبه رو باشیم که احتمالا تکانی به صنعت گردشگری ایران خواهد داد. به هرحال چینی ها پرجمعیت ترین کشور جهان هستند و روس ها هم پهناور ترین کشور دنیا.
سه: دو روز پیش یک کاربر عربستانی خبر داد که سفرهای مستقیم شهر دمام از این کشور به مشهد دوباره برقرار شده است. او گفته که ایرلاین عربستان سعودی چنین پروازی را شروع کرده است. بررسی‌های ما در هفت صبح به جایی نرسید و نتوانستیم اطلاعاتی از این ایرلاین به دست آوریم اما خبر او بازخورد زیادی داشت. مدیران حوزه گردشگری ایران هم که به نظر از این ماجرا بی‌خبر بودند اعلام کردند فرایند بازگشایی سفارتخانه تهران و کنسولگری مشهد از دو ماه دیگر شروع می‌شود. مسافران عربستانی اهمیت ویژه‌ای برای شهر مشهد دارند. طوری که با قطع ارتباطات ایران و عربستان در سال ۱۳۹۴ بسیاری از کسب و کارهای حوزه گردشگری این شهر عملا نابود شدند و با بازگشایی خطوط هوایی خون تازه‌ای در رگ‌های گردشگری زیارتی و سلامت ایران جاری خواهد شد.
چهار: بعد از توافق ایران و عربستان در هفته‌ای که گذشت مالدیو هم اعلام کرد که اجازه ورود گردشگران ایرانی را به کشورش آزاد می‌کند. مالدیو در آب‌های اقیانوس هند چه ارتباطی به شبه جزیره عربستان دارد؟ بخش زیادی از بودجه دولتی مالدیو از کمک‌های نقدی عربستان تامین می‌شود. در سال‌های گذشته، عربستان سعودی سرمایه‌گذاری زیادی در مالدیو، این کشور کوچک مسلمان‌‌نشین انجام داد. این ارتباط آنقدر نزدیک است که یک بار در ماه فوریه سال ۲۰۱۴، برخی از جهانگردان خارجی با پیام‌های غافلگیرانه‌ای از طرف مسئولان تفریحگاه‌های ساحلی در مالدیو مواجه شدند که به آنها خبر می‌داد رزرو و اجاره‌هایشان کنسل شده است؛
چون ملک سلمان کل تفریحگاه ساحلی را برای مدت سه ماه کرایه کرده بود و در ازایش وامی به ارزش ۳۰۰ میلیون دلار به آنها داد. اما این جزیره کوچک سال ۱۳۹۵ به دنبال قطع روابط دیپلماتیک عربستان با ایران، دیگر رابطه سیاسی با کشور ما نداشت. البته این ماجرا مانعی برای گردشگران ایرانی درست نمی‌کرد چرا که در فرودگاه این کشور برایشان به صورت رایگان ویزا صادر می‌شد درنتیجه احتمالا امروز هم تاثیر چندانی در گردشگری ما نخواهد داشت. جهانگردان ثروتمند ایرانی معمولا مالدیو را جزو سفرها یلوکس خود قرار می دادند. مهم این است که به دنبال مالدیو بحرین و کویت و لیبی هم اعلام کردند می‌خواهند شرایط را برای افزایش سفر به ایران تسهیل کنند.
پنج: کم کم هوا رو به گرم شدن پیش می‌رود و مسافران روس از راه می‌رسند. همین امروز که شما این مطلب را می‌خوانید دو تیم روسی ۱۸ نفره در اصفهان به سر می‌برند که مدیر تور آنها یک زن روس و یک مرد ایرانی است که قبلا درباره کسب و کارشان در هفت صبح توضیح داده بودیم. همین سه روز پیش در صفحه اینستاگرامی این زن به نام مامایا عکس یک پرس‌ته‌چین منتشر شده بود که گویا مسافران عاشقش شده بودند برای همین هم طرز تهیه آن را توضیح داده بود.
چهار روز قبل هم عکس یکی از مسافران ویژه خود را گذاشته بود که مجری تلویزیون و بازیگری با ۸/۴ میلیون فالوئر است. جالب اینکه پای یکی از پست‌های اینستاگرامی‌اش به کشف لیتیوم اخیر هم در کشورمان اشاره شده بود. در این چند روز چند نکته ویژه از این سفر برای این مسافران وجود داشته که در استوری و پست اینستاگرامی اشاره جدی به آن داشته.
مثلا از استوری مسافران مشخص است که ابتدا در هتل اسپیناس پالاس سعادت آباد سکونت داشتند و از منظره روف گاردن آن به وجد آمده بودند. یکی دیگر از آنها یک ۱۰۰ دلاری در ایران چنج کرده که از تعداد اسکناسی که معادل آن گرفته بود شوکه شده است. همچنین چند عکس از درهای آهنی و کوبه‌های مختلف زنانه و مردانه منتشر کرده و توضیحاتی درباره آن نوشته. این تور گردشگری تورهای ایران خود را تا امروز برای روس‌ها تمام کرده و برای به ایران آوردن ۲۷۷ هم‌وطنش برنامه ریخته است.