شهرهای پیشتاز گردشگری سلامت ایران
۵ شهر که در سال‌های اخیر توانسته‌اند گردشگران درمانی کشورهای مختلف را جذب کنند
رضا جمیلی، سردبیر مدتورپرس| شهرهای پیشتاز گردشگری سلامت ایران کدامند؟ تبریز، ایلام، سنندج، اردبیل، تهران و شیراز و … هر یک را می‌توان از شهرهای پیشتاز گردشگری سلامت ایران به حساب آورد که موفق شده‌اند گردشگران درمانی را از کشورهای نزدیک به خود را جذب می‌کنند.
گردشگری سلامت از بدو رونق گرفتن در ایران تاکنون توانسته خود را به شهرها و نقاط مختلف کشور برساند. دلیل رونق گردشگری سلامت در شهرهای مختلف کشور هم این است که از دیرباز برخی شهرهای کشور، به شکل سنتی میزبان گردشگران درمانی کشورهای همسایه بوده و برخی دیگر از شهرها هم به دلیل جذب توریست‌های عمومی در سال‌های اخیر توانسته‌اند خدمات سلامت را هم به آن‌ها ارائه کنند.
در هر صورت شهرهای پیشتاز گردشگری سلامت ایران توانسته‌اند خود را از برخی دیگر از شهرها جدا کنند و برند خاص درمانی خود را بسازند.
در این مطلب می‌خواهیم به ۵ شهر مهم گردشگری سلامت کشور و دلایل رونق گردشگری پزشکی در آن‌ها بپردازیم.
۱- پایتخت مدیکال توریسم ایران؛ مشهد رتبه یک شهرهای پیشتاز گردشگری سلامت ایران
صنعتی که این روزها به عنوان گردشگری سلامت ورد زبان بسیاری از شرکت‌ها و کسب‌وکارهای مختلف شده بخش زیادی از بزرگی و رونق خود را مدیون شهر مشهد است.
مشهد یکی از اولین شهرهای ایران بود که به شکل یک صنعت فراگیر به مدیکال توریسم نگاه و خدمات متنوعی را برای توریست‌های درمانی تعریف کرد.
مهم‌ترین دلیل رونق گردشگری سلامت در شهر مشهد و قرار گرفتن این شهر شمال شرقی در لیست شهرهای پیشتاز گردشگری سلامت ایران را باید در دو متغیر سراغ گرفت: یکی بارگاه امام‌رضا و دیگری توریست‌های عراقی. دو متغیری که از قضا بسیار هم به‌هم مرتبط‌اند.
بعد از سقوط دولت صدام حسین در عراق در سال ۲۰۰۱ و شروع فصل تازه‌ای از روابط ایران با همسایه غربی‌اش، یکی از مهم‌ترین مشتریان بازارهای مختلف شهر مشهد، توریست‌های عراقی بوده‌اند. به عبارتی با رونق گرفتن سفر عراقی‌ها به ایران از اواخر اولین دهه قرن بیست و یک میلادی یعنی سال ۲۰۰۸ به بعد، یکی از اولین شهرهایی که شهروندان شیعه عراقی برای سفر خود انتخاب می‌کردند، شهر مقدس مشهد بود.
انگیزه‌های زیارتی این مسافران عراقی در ابتدا سفرهای آن‌ها را سفرهایی روحانی و با انگیزه‌ها مذهبی تعریف کرده بود. اما با بیشتر شدن سفر خانواده‌های عراقی به مشهد آن‌ها متوجه شدند که بسیاری از بیماری‌ها و نارحتی‌ها جسمی خود را می‌توانند در روزهایی که برای زیارت در این شهر سکونت دارند با هزینه‌ای کم درمان کنند.
کم‌کم آوازه خدمات درمانی بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها و پزشکان مشهدی در میان زوار عراقی پیچید و حالا مشهد یکی از مهم‌ترین مقاصد درمانی شهروندان عراقی است.
جراحی‌های زیبایی، کاشت مو و جراحی‌های عمومی مهم‌ترین خدمات سلامت است که مسافران عراقی در کنار زیارت امام رضا، در پی آن‌ها در خیابان‌های این شهر از جمله در خیابان مشهور احمدآباد مشهد که بورس خدمات پزشکی این شهر است در پی آن هستند.
۲- تهران: رقابت سخت بیمارستان‌های خصوصی برای جذب گردشگر درمانی
تهران، بیشترین امکانات درمانی و بیشترین تعداد بیمارستان، کلینیک و پزشک را در خود جای داده است. از این‌رو دور از ذهن نیست که این شهر یکی از مهم‌ترین شهرهای گردشگری سلامت کشور باشد. از دیرباز گردشگران سلامت از کشورهای مختلف از جمله کشورهایی چون کویت و امارات و روسیه و دیگر کشورهای اروپایی و… برای درمان به تهران مراجعه می‌کرده‌اند.
حضور تعداد زیادی از بیمارستان‌های خصوصی که در آن‌ها تخصصی‌ترین و پیچیده‌ترین جراحی‌های پزشکی انجام می‌شود باعث شده تا رقابت آن‌ها برای درآمدزایی ارزی به یک بازار قابل‌توجه از گردشگری سلامت شکل دهد.
از طرفی هزینه‌های بالای مدیریت و نگهداری این مراکز درمانی در کنار تخت‌ها و ظرفیت خالی آن‌ها باعث اهمیت یافتن گردشگران درمانی برای بیمارستان‌های خصوصی شده است. کلینیک‌های مطرح چشم‌پزشکی، ارتوپدی، کلینیک‌های درمان ناباروری، زیبایی و مراکز پیوند عضو و … بیشترین خواهان را در میان گردشگران سلامت دیگر کشورها که به تهران سفر می‌کنند دارند.
۳- شیراز: کعبه درمانی شیخ‌نشین‌ها
شیراز شهری چهارفصل با آب‌وهوایی معتدل و مردمی مهمان‌پذیر است. این شهر جنوبی ایران از دیرباز یک مقصد موردعلاقه برای بسیاری از شهروندان کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله امارات، کویت و عمان بوده است.
مهاجرت برخی از شهروندان شهرهای جنوبی استان فارس مانند لار و لامرد در سال‌های گذشته به کشورهای عربی باعث شده تا رفت و آمد زیادی میان این کشورها و استان فارس برقرار باشد.
این دلایل باعث رونق گردشگری سلامت شیراز از دیرباز شده است. اگر گذرتان به خیابان فردوسی در مرکز شیراز بیفتد حتما با عمانی‌ها یا اماراتی‌هایی روبه رو می‌شوید که برای درمان به شیراز سفر کرده اند.
چشم پزشکی، جراحی‌های قلب و عروق و دندان‌پزشکی مهم‌ترین مزیت‌های رقابتی شهر شیراز در صنعت گردشگری سلامت است.
۴- اهواز؛ مقصد اول عراقی‌ها
شهر اهواز که تا مرز عراق فاصله زیادی ندارد از وقتی که مرزهای ایران و عراق به روی شهروندان یکدیگر باز شده، میزبان عراقی‌هایی بوده که برای درمان به دنبال پزشکان حاذق ایرانی می‌گشتند.
اهواز به دلیل قرابت زبانی و فرهنگی با شهروندان عراقی و ارتباط خانوادگی که از دیرباز میان برخی شهروندان این شهر با شهروندان شهرهایی چون بصره و کربلا و نجف برقرار بوده، یکی از اولین انتخاب‌های عراقی ها برای سفر درمانی به ایران بوده است و به همین دلیل به لیست شهرهای پیشتاز گردشگری سلامت ایران راه یافته است.
اکثر عراقی‌های برای انجام درمان‌های عمومی، خدمات تشخیصی و درمان‌هایی چون دندان‌پزشکی و چشم‌پزشکی ترجیح می‌دهند از طریق یک سفر زمینی خود را به اهواز برسانند و از دکترهایی کمک بگیرند که اکثرا هم زبان آن‌ها را می‌دانند و هم با فرهنگ و سبک زندگی عراقی‌ها آشنایی نسبی دارند.
حضور شرکت‌ها و فعالان گردشگری سلامت که در اطراف مرز ایران و عراق برای جذب توریست‌های عراقی فعال هستند یکی دیگر از دلایل رونق گردشگری سلامت اهواز در سال‌های اخیر بوده است.
۵- ارومیه؛ مقصد اول شهروندان اقلیم کردستان
شاید عجیب باشد که ارومیه چطور به یکی از شهرهای پیشتاز گردشگری سلامت ایران تبدیل شده است. ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی و نزدیک‌ترین شهر بزرگ ایران به مرکز اقلیم کردستان عراق یعنی اربیل است. اکثر کردهای عراقی که ساکن شمال اقلیم کردستان از جمله مرکز این منطقه هستند برای درمان ترجیح می‌دهند با یک سفر زمینی چندساعته خود را به پیرانشهر برسانند و از آنجا به ارومیه تا بتوانند خدمات درمانی باکیفیتی را دریافت کنند.
کمبود امکانات پزشکی و مهم‌تر از آن کمبود پزشکان کارکشته در شهر نفتی اربیل که در سال‌های اخیر ثروت و رونق خوبی کسب کرده باعث شده تا شهروندان این شهر بزرگ برای دریافت خدمات پزشکی دو گزینه ایران و ترکیه را مدنظر قرار دهند. روابط نه چندان خوب کردها و ترکیه باعث شده تا بیشتر آن‌ها ایران را به عنوان اولین مقصد درمانی خود به حساب آورند.
کردهای اقلیم کردستان برای درمان‌های ابتدایی و نه‌چندان پرریسک مانند چشم‌پزشکی و دندان‌پزشکی و برخی مراقبت‌های پوستی، ارومیه را بیش از شهرهای دیگر ایران انتخاب می‌کنند.
البته در صورت نیاز به خدمات درمانی پیشرفته‌تر و یا پیچیده، کردهای عراقی ترجیح‌شان این است خود را به تهران برسانند و از خدمات کلینیک‌ها و بیمارستان‌های تخصصی استفاده کنند.
در مطالب آینده تلاش خواهیم کرد برای تکمیل کردن لیست شهرهای پیشتاز گردشگری سلامت ایران به گردشگری سلامت اردبیل، تبریز، سنندج، ایلام، کرمان و … هم بپردازیم.