ارزش بازار توریسم سلامت شیراز، سالانه ۱۲ میلیون دلار است
گفت‌وگو با رضا نجفی هم‌بنیان‌گذار استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو
استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو توسط یک زن و شوهر شیرازی در حوزه مدیکال توریسم راه‌اندازی شده است. رضا نجفی سیار و نیلوفر علیزاده این استارتاپ را در شهر شیراز راه انداخته‌اند. هر دو در رشته معماری تحصیل کرده‌اند. رضا ۲۸ ساله است و نیلوفر ۲۵ سال دارد.
با رضا هم صحبت شدیم تا داستان استارتاپشان را برایمان روایت کند. «ما قبل از این، تجربه راه‌اندازی چند استارتاپ دیگر را هم داشتیم ولی با موفقیت روبرو نشدیم. با این وجود هر دو به این حوزه علاقه‌مند بودیم و تمایل داشتیم کاری انجام دهیم. از طرفی موضوع پایان‌نامه من مرتبط با حوزه پزشکی بود که در نهایت با موضوع گردشگری سلامت ارتباط پیدا کرد. از همین جا جرقه این ایده در ذهنمان شکل گرفت که می‌توانیم یک محصول فناورانه در حوزه گردشگری سلامت ارائه دهیم تا به نوعی به عنوان تسهیل‌گر میان بیماران خارجی و خدمات‌دهندگان داخل عمل کنیم.
ایده استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو موفق شد در استارتاپ ویکند گردشگری مقام دوم را کسب کند. بر همین اساس تصمیم گرفتیم استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو را با همین هدف راه بیاندازیم. کار را از سال ۹۶ آغاز کردیم و در دوره شتابدهی شتابدهنده دیموند شرکت کردیم و در حال حاضر حدود شش ماه است که در پارک علم و فناوری فارس مستقر هستیم. ما کار را به صورت بوت استرپ پیش بردیم و در حال حاضر یک تیم ۸ نفره هستیم.»
استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو چه کار می‌کند؟
آی مدیتو یک پلتفرم دوسویه است که از طرفی خدمات‌دهندگان حوزه گردشگری سلامت مانند مراکز پزشکی و پزشکان، مراکز اقامتی و هتل‌ها را شامل می‌شود و از طرف دیگر بیماران خارجی را که تمایل دارند برای دریافت خدمات درمانی به ایران مراجعه کنند. هدف اصلی استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو این است که ارتباط دو سویه پل فرم را تسهیل کند تا بیماران خارجی بتوانند به راحتی با مراکز درمانی و اقامتی در ایران در ارتباط باشند و از خدمات آنها استفاده کنند.
در آی مدیتو تمرکر اصلی ارائه خدمات چشم پزشکی و زیبایی به کشورهای عرب‌زبان منطقه است و با مشاوره‌های آنلاینی که به بیماران داده می‌شود به آنها کمک می‌کنیم تا انتخاب مناسب‌تری داشته باشند و در نهایت پکیج سفر برای آنها بسته می‌شود تا بتوانند برای اقامت و معالجه به ایران مراجعه کنند. از طرف دیگر در این حوزه ضعف محتوا وجود دارد و تیم استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو تلاش می‌کند تا بتواند محتوای به‌روز و خلاق در رقابت با کشورهای همسایه مانند ترکیه یا کشورهای پیشرو در حوزه گردشگری سلامت مانند تایلند و هند جایگاه ایران را تثبیت کند.
ما در حال حاضر شهر شیراز را هدف‌گذاری کرده‌ایم و تاکنون با ۶ بیمارستان اصلی شیراز همکاری داشته‌ایم و حدود ۱۱ هتل – از ۵ ستاره، ۴ ستاره، ۳ ستاره و هتل آپارتمان- را پوشش داده‌ایم. علاوه بر این امکانی را فراهم کرده‌ایم تا دانشجویان رشته زبان عربی دانشگاه شیراز بتوانند به عنوان مترجم و به نوعی تور لیدر با ما در همراهی بیماران خارجی در شیراز که عمدتا از کشورهای عرب‌زبان هستند همکاری کنند.
استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو با چه تعداد مراکز درمانی و رفاهی همکاری دارد؟
ما در حال حاضر شهر شیراز را هدف‌گذاری کرده‌ایم و تاکنون با ۶ بیمارستان اصلی شیراز همکاری داشته‌ایم و حدود ۱۱ هتل – از ۵ ستاره، ۴ ستاره، ۳ ستاره و هتل آپارتمان- را پوشش داده‌ایم. علاوه بر این امکانی را فراهم کرده‌ایم تا دانشجویان رشته زبان عربی دانشگاه شیراز بتوانند به عنوان مترجم و به نوعی تور لیدر با ما در همراهی بیماران خارجی در شیراز که عمدتا از کشورهای عرب‌زبان هستند همکاری کنند.
تا کنون چه تعداد توریست خارجی از خدمات آی مدیتو استفاده کردند؟
تقریبا حدود ۱۰۰ نفر تا کنون از خدمات استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو استفاده کرده‌اند.
همان طور که گفتید کشورهای پیشرو در حوزه گردشگری سلامت رقیب ایران در این حوزه به حساب می‌آیند. فکر می‌کنید ایران چقدر ظرفیت دارد تا بتواند در این رقابت موفق عمل کند و توریست درمانی بیشتری را جذب کند؟
ظرفیت‌های بالقوه در ایران بسیار بالاست و علیرغم اینکه کشورهای همسایه دارای امکانات پزشکی غنی هستند، بیماران خارجی ایران را به چند دلیل عمده انتخاب می‌کنند. اول اینکه هزینه‌ها به دلیل تفاوت نرخ ارز مقرون‌به‌صرفه است. دوم نیروهای متخصص و زبده‌ای در ایران هستند که می‌توانند خدمات هم‌تراز با حوزه جهانی ارائه بدهند. علاوه بر این مسافت کمی میان ایران و کشورهای عربی وجود دارد و توریست‌ها بین کشورهای ایران، ترکیه و تایلند و هند به دلیل بعد مسافت ایران را انتخاب می‌کنند. همچنین قرابت مذهبی و فرهنگی منجر شده ایران جاذبه بیشتری برای کشورهای عرب‌زبان منطقه برای گردشگری سلامت داشته باشد.
سهم بازار توریسم سلامت ایران در کشور عمان نسبت به سایر رقبا حدود ۱۵ درصد است. طبق آمار رسمی سفارت ایران در مسقط، سال گذشته حدود ۱۲ هزار ویزای توریستی صادر شده است. البته برخی از توریست‌هایی که با هدف درمان به ایران مراجعه کرده‌اند ویزای توریست درمانی دریافت نکرده‌اند.
با توجه به اینکه اکثر مخاطبان استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو خارج از کشور هستند از چه شیوه‌های استفاده می‌کنید تا در مورد خدمات خود اطلاع‌رسانی انجام دهید؟
کار بسیار سختی بود. چون ما در بدو ورود دسترسی فیزیکی به بازار هدف نداشتیم و هزینه‌ها همه به صورت ارزی بود. عمده بار این سختی‌ها را دیجیتال مارکتینگ بر دوش می‌کشد و اکثر مراجعه‌کنندگان به سایت به صورت ارگانیک و از طریق موتورهای جستجو ما را پیدا می‌کنند. علاوه بر این بازاریابی دهان به دهان در این حوزه بسیار موثر است که بخشی از مراجعه‌کنندگان از طریق بیماران قبلی که از خدمات ما استفاده کرده‌اند با ما آشنا می‌شوند.
شیوه درآمدزایی شما چگونه است؟ و در حال حاضر در چه مرحله ای هستید. نقطه سر به سر را رد کردید؟
کار اصلی ما بازاریابی برای خدمات‌دهندگان سلامت است و این امکان را برای آنها فراهم می‌کنیم تا خودشان را بهتر معرفی کنند. بر همین اساس به ازای خدمات بازاریابی که ارائه می‌دهیم قراردادهایی را با خدمات‌دهندگان منعقد می‌کنیم و از این طریق درآمدزایی داریم. در حال حاضر هنوز نقطه سربه‌سر را رد نکرده‌ایم ولی اگر کاهش ارزش ریال نسبت به دلار رخ نمی‌داد ما به این نقطه تا کنون رسیده بودیم و وقفه‌ای که افتاده به این دلیل است که هزینه‌هایی که در حوزه مارکتینگ داشتیم به صورت ارز بود و افزایش نرخ ارز هزینه‌های ما را نیز افزایش داد. ولی پیش بینی می‌کنیم تا شش ماه آینده به این نقطه برسیم.
به دلیل گستردگی‌ای که در کار ما وجود دارد و با سازمان‌ها و مراکز مختلفی در ارتباط هستیم از مراکز علوم پزشکی تا مراکز اقامتی و امور خارجه و سازمان میراث فرهنگی، گرفتن مجوزها بسیار وقت‌گیر شود.
ارزش بازار گردشگری سلامت ایران را چقدر ارزیابی می‌کنید؟
به عنوان مثال سهم بازار توریسم سلامت ایران در کشور عمان نسبت به سایر رقبا حدود ۱۵ درصد است. طبق آمار رسمی سفارت ایران در مسقط، سال گذشته حدود ۱۲ هزار ویزای توریستی صادر شده است. البته برخی از توریست‌هایی که با هدف درمان به ایران مراجعه کرده‌اند ویزای توریست درمانی دریافت نکرده‌اند. همچنین با توجه به بررسی‌هایی که انجام شده ارزش بازار توریسم سلامت فقط در شهر شیراز سالانه ۱۲ میلیون دلار تخمین زده می‌شود. به طور متوسط حدود ۱۰۰ هزار بیمار خارجی برای درمان سالانه به ایران مراجعه می‌کنند. تقریبا ۱۴۴۰۰ بیمار از کشور عمان سالانه برای درمان به ایران مراجعه می‌کنند که ارزی بالغ بر ۱۵ میلیون دلار در سال وارد کشور می‌کنند. ارزش بازار عمل‌های چشم پزشکی و زیبایی که هدف ماست حدود ۱۲ میلیون دلار است و هدف گذاری ما این است که به ۱۵ درصد از سهم این بازار تا سه سال آینده دست پیدا کنیم.
استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو در این مسیر با چه چالش‌هایی روبه‌رو بوده است؟
مشکل اصلی استارتاپ‌های حوزه سلامت گرفتن مجوزهای حقوقی است. چون سازوکار مشخصی برای آن وجود ندارد و یا اجرایی نشده است. علاوه بر این به دلیل گستردگی‌ای که در کار ما وجود دارد و با سازمان‌ها و مراکز مختلفی در ارتباط هستیم از مراکز علوم پزشکی تا مراکز اقامتی و امور خارجه و سازمان میراث فرهنگی، گرفتن مجوزها بسیار وقت‌گیر شود. همچنین با توجه به اینکه درآمدهای ما ارزی است چالش‌هایی را برای دریافت آنلاین ارز داریم و به دلیل شرایط تحریمی نمی‌توانیم درگاه آنلاین داشته باشیم. بنابراین توریست‌ها به صورت حضوری هزینه‌ها را پرداخت می‌کنند.
چند رقیب در این حوزه شناسایی کردید؟ ظرفیت‌های این حوزه را چطور ارزیابی می‌کنید؟
تقریبا حدود ۵ استارتاپ شناسایی کردیم که ۳ تا از آنها به صورت جدی فعالیت می‌کنند و تیم‌های زیادی هستند که در حال آماده‌سازی محصول خود هستند. به طور کلی این حوزه دارای ظرفیت‌های زیادی است که جا دارد استارتاپ‌های بیشتری در آن نقش‌آفرینی کنند. همچنین جای خالی پلتفرم‌های مالی، حمل‌ونقل ویژه توریست‌ها، پرداخت‌های ارزی و غیره از جمله ظرفیت‌هایی است که جا دارد به آن پرداخته شود تا دست دلال‌ها از این حوزه قطع شود. استارتاپ گردشگری سلامت آی مدیتو از ورود رقبای بیشتر و متنوع‌تر به این صنعت استقبال می‌کند.
گفت‌وگو: آزاده خیرآبادی
نظرات بسته شده است.