رداکسیر می‌خواهد نگاه به بیماری ایدز را تغییر دهد
استارتاپ رداکسیر به دنبال اجرای برنامه‌ای کشوری زیر نظر UNAIDS با هدف تربیت نسلی از جامعه علوم پزشکی است که نگاه درست و رفتار مناسبی با کسانی که با اچ‌آی‌وی/ایدز زندگی می‌کنند داشته باشند. آیدین پرنیا فارغ‌التحصیل رشته پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان یکی از بنیانگذاران این استارتاپ است که به همراه دکتر علی گنجی‌زاده و دکتر فرشته کاظمی‌پور و دو نفر از دانشجویان پزشکی هلیا عاشوری‌زاده و سارا موسی‌پور این استارتاپ را بنیان‌گذاری کرده‌اند. با او هم صحبت شدیم تا بیشتر از فعالیت‌هایشان در رداکسیر بگوید.
در مورد رداکسیر بیشتر توضیح دهید چه نیازی را احساس میکردید که فکر می کردید رداکسیر به آن پاسخ می‌دهد؟
مشکلی که رداکسیر برطرف می‌کند مربوط به مشکل ریشه‌ای در مورد بیماری ایدز است و آن اَنگ و تبعیضی است که در رابطه با کسانی که با اچ‌آی‌وی/ایدز زندگی می‌کنند صورت می‌گیرد. برهمین اساس اولین قدم برای رفع این تبعیض این است که به این افراد نمی‌گوییم بیمار ایدزی بلکه می گوییم کسی که با اچ‌آی‌وی/ایدز زندگی می‌کند. ما در جهت کاهش این تبعیض در رداکسیر تلاش می‌کنیم.
شما چطور متوجه این مشکل شدید؟
ما چند سالی است که با دفتر برنامه مشترک سازمان ملل در زمینه ایدز همکاری می‌کنیم و در طی ملاقاتی که با مدیر این سازمان دکتر درودی داشتیم متوجه شدیم در این زمینه برای قشر دانشجویان پزشکی که می‌خواهند وارد نظام سلامت شوند مشکلاتی وجود دارد و برنامه آموزشی و تربیتی برای آن‌ها در مواجهه با کسانی که با اچ‌آی‌وی/ایدز زندگی می‌کنند وجود ندارد. چراکه باید با این افراد به صورت عادی و درست مانند سایر افراد برخورد شود تا درمان به درستی صورت گیرد. بر همین اساس با توجه به اینکه ما از قبل در امر آموزش فعالیت داشتیم به ما پیشنهاد دادند که ما می‌توانیم در این زمینه کاری انجام دهیم یا نه. ما هم پذیرفتیم و کار را از اوایل زمستان سال ۹۶ شروع کردیم.
در حال حاضر در رداکسیر چطور در مورد بیماری ایدز به دانشجویان علوم پزشکی آموزش می‌دهید؟
ما برخلاف سایر مراکز آموزشی فقط به برگزاری کارگاه و سمینار آموزشی بسنده نکرده‌ایم و مشکل را عمیق بررسی کردیم و متوجه شدیم برای آموزش در این حوزه به یک برنامه بلندمدت نیازمند هستیم و لازم است در دانشجویان تغییر نگرش ایجاد کنیم. برای این تغییر نگرش نیاز بود برنامه‌ای بچینیم تا علاوه بر اینکه دانشجویان به صورت بلندمدت آموزش ببینند، انگیزه هم برای این آموزش داشته باشند.
بر همین اساس تصمیم گرفتیم آموزش را در مدت شش ماه تا یک سال تعریف کنیم تا در این مدت افراد ماموریت‌ها و فعالیت‌هایی را در این برنامه آموزشی انجام دهند و برای اینکه انگیزه افراد حفظ شود برنامه را به صورت بازی‌وار ارائه می‌دهیم که علیرضا رنجبر شورابی طراح بازی‌وارسازی (گیمیفیکیشن) رداکسیر است. ما برای تغییر نگرش سطح‌های مختلفی را تعریف کرده‌ایم که بخشی به صورت آموزش و آزمون است که به صورت مجازی انجام می‌شود ولی از طرف دیگر برای تغییر رفتار افراد لازم است که در بستری که فراهم کرده‌ایم به صورت گام‌به‌گام یک سری فعالیت‌ها و ماموریت‌ها را دانشجویان به صورت عملی انجام دهند تا این تغییر رفتار صورت بگیرد.
تا کنون چه تعداد دانشجو از این آموزش‌ها استفاده کرده‌اند؟
تا الان ۶۵ دانشجو در این سیستم آموزش دیده‌اند. برنامه را که شروع کردیم از UNAIDS که دفتر برنامه مشترک سازمان ملل در زمینه ایدز است قول حمایت گرفتیم تا بتوانیم کار را شروع کنیم. و در مهرماه امسال نسخه MVP را راه انداختیم و آموزش‌ها فقط به دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و آزاد تهران در دوره‌های ماهیانه و هر ماه ۲۵ نفر ارائه می‌شد. در حال حاضر سه دوره برگزار کرده‌ایم و در حال بررسی نتایج و بهبود فرآیندها هستیم و در حال کار بر روی سامانه جدید براساس فیدبک هایی که از دانشجویان و اساتید گرفته‌ایم هستیم و فکر می‌کنم تا اواخر بهمن ماه نسخه جدید سامانه راه‌اندازی شود که در این بازنگری ده سطح و حدود ۵۷ ماموریت برای آموزش در نظر گرفته شده است.
استارتاپ‌های موفق در حوزه سلامت و گردشگری سلامتما فعلا خدمات را برای این سه دانشگاه فراهم کرده‌ایم چراکه لازم است بستری برای انجام فعالیت‌های دانشجویان فراهم شود و با یک سری مراکز درمانی هماهنگی صورت گیرد. یکی از پارتنرهای ما مرکز تحقیقات ایدز ایران به مدیریت خانم زهرا بیات که با کل دانشگاه‌ها در ارتباط هستند و در جهت ارائه این خدمات به دانشگاه‌های بیشتر کمک می‌کنند.
چه پلن درآمدزایی برای رداکسیر در نظر گرفته‌اید؟
در واقع یکی از مهمترین چالش هایی که تا کنون داشته‌ایم در همین حوزه بوده است. ما برای شروع کار از UNAIDS گرنت دریافت کردیم و بخش دیگری از هزینه‌ها نیز از طریق مرکز تحقیقات ایدز ایران تامین می‌شود. و برنامه‌های مختلفی برای رداکسیر داریم و در کل مدل درآمدزایی رداکسیر مانند شبکه‌های اجتماعی خواهد بود. ما اگر رشد خوبی داشته باشیم می‌توانیم مشتری عمده داشته باشیم. به عنوان مثال دفتر مرکزی UNAIDS در ژنو مستقر است احتمال دارد که مشتری این محصول باشد و یا اینکه شرکت‌های بزرگ با رویکرد مسئولیت اجتماعی به صورت اسپانسرشیپ ورود پیدا کنند. در داخل فرآیند رداکسیر نیز با توجه به بررسی‌هایی که داشته‌ایم هم می‌توان به صورت دونیت کردن و هم فروش گواهی درآمدزایی داشت. که البته ما به خاطر رسالت کار، فروش گواهی را منتفی کرده‌ایم تا دانشجویان به خاطر گرفتن مدرک در دوره شرکت نکنند.
وضعیت آموزش در زمینه ایدز به طور کلی در ایران و در دنیا چگونه است؟
سازمان های مختلفی در ایران در این حوزه فعالیت می‌کنند ولی در بخش دانشجویی کار جدی و متمرکز کشوری انجام نگرفته بود و در این زمینه خلا وجود داشت. طبق مطالعاتی که انجام داده‌ایم در سطح بین‌المللی نیز این مشکل وجود دارد و برنامه‌ای به صورت گسترده و قابل اسکِیل کردن انجام نشده است. بر همین اساس هم کار را با ارسال پروپوزال به UNAIDS ایران شروع کردیم که با استقبال نیز روبرو شد.
به طور کلی به نظر شما تمرکز بر روی بیماری‌های خاص در اکوسیستم سلامت چقدر می‌تواند اثرگذار باشد تا اکوسیستم رونق بیشتری بگیرد و خدمات آنلاین نیز مورد توجه قرار بگیرد؟
اگر ما بک گراند و ارتباطات لازم را در نظام سلامت نداشتیم مطمئنا تصمیم نمی‌گرفتیم که به این حوزه ورود کنیم. چرا که حوزه بیماری‌های خاص نیاز به دانش و تخصص و در کنار آن نیاز به ارتباطات در بدنه نظام سلامت دارد و استارتاپ‌های سلامت نمیتوانند بدون این بازو در این حوزه موفق شوند. ولی از طرف دیگر اگر چنین ارتباطاتی ساخته شود علی رغم مشکلاتی که وجود دارد این حوزه‌ها جای کار زیادی دارد. البته لازمه آن این است که دانش تخصصی نیز در این حوزه‌ها وجود داشته باشد تا بتوانند در حوزه‌های آموزش، پیشگیری و درمان بیماری‌های خاص نفوذ کنند.
در این مسیر با چه موانع و مشکلاتی روبرو بودید؟
همان طور که گفتم ارتباطات در این حوزه بسیار حیاتی است و اگر ما این ارتباطات را نداشتیم کاری را که در نه ماه انجام دادیم ممکن بود دو تا سه سال به طول بیانجامد. از طرف دیگر موانعی که در حال حاضر با آن روبرو هستیم مربوط به مسائل مالی است و از الان در حال برنامه‌ریزی هستیم که منابع مالی مورد نیاز را برای سال آینده تامین کنیم. از طرف دیگر سرعت در استارتاپ‌های سلامت کمتر از استارتاپ‌های آی‌تی است و باید صبوری بیشتری داشته باشیم.
گفت‌وگو: آزاده خیرآبادی